Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Carnevale de Lùvula

Carnevale de Lùvula

Carnevale de Lùvula

Su Battileddu est sa vìtima. Bestit peddes de berbeghe o mascru, sa cara iscura de fuliggine mista a sàmbene, subra de sa conca unu copricapo de corna cabrinas, bùulas o de cherbu, subra de su petorras presos sos campanacci (marrazzos). Un'istògomo de cabra est postu intre sas corna de su copricapo e un'istògomo de boe ripieno de sàmbene e abba est cuadu subra de sa matza. Custu est istampadu cando non cando pro infùndere sa terra: unu ritu chi torrat a cramare sos antigos sacrifìtzios propitziatòrios pro sa fertilidade de sa terra. Sighidu in su caminu suo de sos Battileddos Gattias, òmines travestiti de viudas chi bestint gambali maschiles. S'iscòstiant in sos caminos cullando unu bambolotto de pezza chi porrint a sas pitzocas intre sa truma pedende de l'allatare, mentras intonano càntigos fùnebres in onore de sa vìtima de su carrasegare (sos attitos). Durante s'isfilada sas Gattias sèidas in chircu, a pustis de àere custrintu calicunu de su pùblicu a s'unire a su grupu, faghent su giogu de su pizzica ma non rìere (pitzilica e non rie), colende·si su unu s'àteru una pitzigada sena rìere pro non pagare s'imprenda chi cunsistet in su de versare de bufare. Sos Battileddos Massajos, pessonàgios bestidos dae massajos chi rapresentant sos bardianos de su bestiàmene e de sa vìtima scarificale sighint su corteu. Giughent sa cara imbrattato de fuliggine e giughent puntorget e funes de còrgiu (socas), cun cale ligant sa vìtima pro la surrare in manera repìtida, strattonarla, la trisinare, finas a la fàghere mòrrere. Due Battileddos Massajos sunt allobados comente a boes e tirant su carru. Su Battileddu, cunsideradu macu, est tentu presu e firmu de sos Battileddos Massajos, mentras sos ispetadores intentant de pùnghere subra de chentu puzone pro fàghere essire su sàmbene cun su cale s'imbrattano sa cara. Cando sa vìtima ruet a terra calicunu boghes “l'ant ochidu, Deus meu, lu tenent sgozzato!” (s'an mortu, Deus meu, s'an irgangatu!) ma bastat una tassa de binu pro rianimarla. Àteros Battileddos bestidos dae viudas inscenano s'interru cun gestos e lamentos scurrili. Posca subra de Battileddu est postu subra de unu carru pro rapresentare sa renàschida e su cumintzu de sa festa.

Sas caratzas
Su Battileddu:  bestidu de peddes de berbeghe o mascru, tenet sa cara bruta de fuliggine e de sàmbene, sa conca coberta dae unu mucadore feminile de colore nieddu, ghenna unu copricapo cun corna cabrinas, bùulas o de cherbu. Intre custas est collocadu un'istògomo de cabra (ischit 'entre ortata). Subra de su petorras sos campanacci (marrazzos), subra de sa matza seminascosto de sos campanacci ghenna un'istògomo de boe prenu de sàmbene e abba (subra de chentu puzone), chi cando non cando est istampadu pro infùndere sa terra e fertilizare sos campos.
Sos Battileddos: rapresentant diversas figuras. Sos Battileddos Gattias, òmines travestiti de viudas chi bestint gambali maschiles, giughent su bambolotto in bratzu cullandolo e intonando sos lamentos fùnebres. Sos Battileddos Massajos rapresentant sos bardianos de su bestiàmene e de sa vìtima scarificale e sighint su corteu, cun sa cara niedda de fuliggine tenent sa vìtima presa cun funes de còrgiu. Unos cantos allobados rapresentant sos boes e tirant su carru.

Istòria
Medas teorias riconducono s'orìgine de sas caratzas de Lùvula a sos ritos dionisiaci, cun sa rapresentatzione de sa passione e sa morte de su deus, e a sos ritos agràrios arcàicos de fecundatzione de sa terra cun su sàmbene. Sa caratza de su Battileddu, abbandonada in sa prima metade de su Noighentos, est istada reproposta in su 2001 pro un'ispicadu significadu sientìficu e antropològicu. Subra de s'orìgine etimològica de su nùmene de sa caratza s'intrèverant duas teorias. Adobba·las in sardu signìficat inùtile, straccio, bonu a nudda. Bathileios  in gregu signìficat ricu de missos, in prus de èssere  unu de sos nùmenes meda atribuidos a Diònisu. Sa caratza rapresentaiat difatis cussu chi diat àere rèndidu fertiles sos campos; deviat èssere una pessone trumas, pro custu cunsiderada serente a su deus e deviat èssere oferta in sacrifìtziu. Segundu àteras ipòtesis su carrasegare de Lùvula diat rapresentare su chertu intre su bene e su malu, impersonados segundu sa legenda de Voe Tomasu (su bene) e Trullio (su malu). Petzi cando Voe Tomasu si faghet rivestire sas corna resesset a derrotare Trullio e comente a trofeu còllocat s'istògomo de Trullio a fùrriu a sas pròpias corna.

Aggiornamento

5/2/2024 - 12:55

Commenti

Scrivi un commento

Invia