Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Pane ’e saba

Pane ’e saba

Pane  ’e saba

Deretu a pustis de sa binnenna s'ammàniat sa sapa o vincotto, su prus arcàicu de sos dolcificanti de sa traditzione sarda (paris a su mele). S'otenet  a traessu de su coghìngiu de su mosto no ancora fermentadu, insaporito de sas notas aromàticas de sas ispètzias, intre sas cales ispicat mescamente sa scorza de aràngiu.

Integrende sa sapa a s'impastu de su pane, si nd'otenet unu pane “cundidu”, sconfinante in s'àmbitu de su durche, chi podet èssere galu de prus arrichidu dae sa frùtora sica. A bias, a sa sapa podet èssere agiunta fintzas una pitica cantidade de mele.

Subra de fatu e cotu (lett. ‘fatu e cotu’, scil. impastato e postu in forru), gràtzias a s'impreu de su lievito chìmicu, est de bene prus lestra preparatzione respetu a sa retzeta caraterizada dae sos tempos longos rechertos dae sa lievitazione naturale.

A s'ispissu subra de pane ’e saba  assumet sa valèntzia de pane tzerimoniale. In s'orizonte traditzionale s'ocasione de sa preparatzione sua cointzidiat pro su prus cun sas festividades atongiles (Ognissanti e s'Ammentu de sos Defuntos) e ierriles (Natale, etc.). A s'ispissu assumiat, in prus, sa funtzione de alimentu votivu in onore de santos patronos e màrtires. Ancora oe, a esèmpiu, a Cuartu Sant'Aleni sunt postos bator grussos panes ’e saba in manera fine decorados cun s'indoru (fògia dae oro pro impreu alimentare) a sos pees de s'istàtua de sa patrona Santa Elena giuta in professone subra de unu carru a boes, in ocasione de sa festividade litùrgica de s'Esaltatzione de sa Santa Croce (14 cabudanni).

In Atzara est traditzione confezionare su pane sapato pro sa festa de su patronu Santu Antiogu Màrtire (13 santandria), in passadu sa festa prus importante de totu s'annu. In custa ocasione accorrevano in su burgu de su Mandrolisai non petzi numerosos furisteris, a sos cales fiat garantidu bivu e allògiu de sa populatzione locale, ma fintzas sos prus bisongiosos bènnidos de sos paisos serentes, a sos cales fiat destinada comente a limùsina una casta de pane ’e sapa narada prana, lisa, in contrapositzione a cudda froria (decorada), cugugiada de mèndulas sgusciate.

In Sini, paisu de sa Marmidda, ancora oe s'ammàniat subra de panes ’e saba pro lu donare a su San Giorgio. Modalidade de s'oferta votiva est s'impreu de su dinari ricavadu dae sa bèndida de su pane dolcificato a sos fines de su mantenimentu de sa cresiedda de su campu intitulada a su santu megalomartire.

Sa sapa fiat fintzas unu sinnu de distintzione sotziale. Si sa variedade prus pregiada era sa de ua o de figus, appannaggio de sos prus pòveros fiat sa ricavada dae sos frutos agrestes, comente a sa figu morisca o su corbezzolo. Unu tempus sinnu de poberesa, sa sapa de figu morisca oe est caraterizada dae sas atributziones de produtu locale de nitza pro sos turistas gastronòmicos e culturales, comente a sos chi cada annu partètzipant a sa sagra de sa figu morisca a Dualchi, paisu de su Màrghine.

Aggiornamento

26/8/2024 - 13:41

Commenti

Scrivi un commento

Invia