Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Carnevale de Ovodda

Carnevale de Ovodda

Carnevale de Ovodda

Su Carnevale de Ovodda s'acumprit su Mèrcuris de sas Chisinas (Mehuris de Lessia). Est caraterizadu dae una forte identificatzione de sa comunidade cun sas traditziones seculares pròpias. Pessonàgiu printzipale est Don Conte, fantoccio antropomorfu maschile, a bortas ermafroditu; chi bestit una larga tùnica colorada dae cale traspare una grussa matza fata de stracci chi coberit s'ànima in ferru chi su sorregge. Lu borto, chi podet cambiare de annu in annu, est realizadu cun scorze de ortigu o cartapesta, mustatzos posticci e àteros elementos. Presentat genitales annoditados chi, paris cun su pancione, li cunferint un'aspetu ridìculu chi alimentat sa bena satìrica de su carrasegare. Est giutu in giru pro su paisu subra de unu carretu tragiadu dae un'àinu e addobbadu cun ortalìtzias, peddes de animales e àteros ogetos istravagantes.
Su sonu de unu campanaccio dat s'inghitzu a sas festas. Cumintzat gasi una grotesca professone a sa cale s'accodano totu sas pessones chi cherent partetzipare. No esistent percursos obbrigatòrios, su carretu vagat durante totu sa die in sas bias de su paisu; no esistent règulas, sa gente podet sighire su percursu, s'ispèrdere in grupos, si pèrdere e rincontrarsi; no esistent transenne chi delimitant chie faghet ispetàculu de chie lu càstiat. Su corteu chi acumpàngiat in sos caminos Don Conte est costituidu dae sos Intintos, òmines de sa cara imbrattata de fuliggine, in generale bestidos cun stracci, bestires betzos, lentzolos o cobertas ma fintzas cun longos pastrani de orbace nieddu o cun gambali de còrgiu e bestidos de velluto, bestimenta tìpica de sos pastores barbaritzinos. Unos cantos de issos, sos Intinghidores, tenent su còmpitu de imbrattare cun prùere de ortigu brusiadu, (zinziveddu) sa cara de cussas chi adobiant longu su caminu; su gestu rapresentat su rituale de intrada a sa festa, de cale s'atzetat su caos e s'anarchia.
In pratza est ammaniadu unu ricu ispuntinu e s'improvisat, a inghìriu a su fogu e a su sonu de s'organeddu su ballu tìpicu (subra de ballu tundu). Unos cantos giòvanos andant de domo in domo a pedire sa questua (si tratat a su sòlitu de benes alimentares comente a durches, frùtora e màndigos vàrias). Sas caratzas, in groppa a àinos o tenende a su guinzaglio animales de cada tipu, gironzolano pro su paisu, mentras boghes, càntigos ritmati, trastos ocasionales e campanacci creant una forte confusione, tìpica de custa manifestatzione.
S'arribu de s'intrinada signat sa fine de Don Conte chi est in antis giustitziadu, posca brusiadu e in fines bessadu in una scarpata a sa periferia de su paisu. De cuddu momentu sa comunidade si riunit a inghìriu a su ricu ispuntinu in unu momentu de forte agregatzione sotziale. Sas festas tenent fine a mesu note e cun sa torrada a sa vida normale si ristabilit s'òrdine.

Sas caratzas
Don Conte: fantoccio antropomorfu maschile chi bestit una larga tùnica colorada, tenet una grussa matza fata de stracci chi coberit s'istrutura dae ferru sutastante. Lu borto, diferente de annu in annu, est realizadu cun scorze de ortigu o cartapesta e mustatzos fintos.
Sos Intintos: òmines cun sa cara niedda de fuliggine, bestidos cun stracci, bestires betzos, lentzolos o cobertas ma fintzas bestidos de velluto, cun longos pastrani de orbace nieddu e gambali de còrgiu. Intre issos sos Intinghidores tenent su còmpitu de imbrattare cun prùere de ortigu brusiadu sa cara de chie adobiant longu su caminu.

Istòria
Sunt diferentes sos elementos chi diferèntziant custu eventu de sos àteros carrasegares barbaritzinos. Su fatu chi s'acumprit su Mèrcuris de sas Chisinas (Mehuris de Lessìa) e sa totale ausèntzia de sos entes istitutzionales in s'organizatzione de s'eventu o sa farta de cale si siat tipu de propaganda. Su refudu de s'istandardizatzione giughet sos ovoddesi a recuperare in prenu s'identidade culturale pròpia; sa manifestatzione si devet a sa spontaneità e a sa creatividade de sos abitantes chi partètzipant in manera ativa a sa creatzione de custu "teatru estremu" rivivendo in su presente momentos de su passadu, ispintos dae unu bisòngiu colletivu de agatare sa memòria. Ma est fintzas una die dominada dae sa trasgressione chi permitet a sa comunidade de ischingiolare in modu liberatòriu, abbandonende·si a boghes, abbolotos assordanti, bufadas colletivas e dantzas, sos cambiamentos e sas trasformatziones sotziales. Iscassas sunt sas informatziones chi riguardant sas orìgines de sas caratzas de su carrasegare ovoddese. Si contat de un'òmine poderosu e tìmidu, Don Conte, chi medas annos a oe in unu tempus imprecisato s'impossessò de Ovodda. Petzi a pustis de longos annos de soprusos, sa comunidade si fiat rebellada giustitziende·lu. Sos ovoddesi de cudda die rievocherebbero cada annu s'episòdiu. Su carrasegare no est impersonadu unu deus chi morit pro posca torrare a nàschere ciclicamente, ma rafiguradu comente a unu fatu acadèssidu in manera istòrica. Su protagonista naschet e morit sa prima die de Carèsima, momentu dedicadu dae sa Crèsia catòlica a sa pregadoria a a su pentimentu.
Unu tempus su Don Conte fiat rapresentadu dae su "macu de su bidditzolu", oe s'impreat unu grussu fantoccio chi est giutu in giru pro su paisu a pedire sa limùsina. Sos Intintos rapresentant sos sùdditos soggiogati chi tzèlebrant la conchistada libertade. S'impreu de su zinziveddu est collegadu a episòdios de abbolotu, cun probabilidade durante sa dominatzione ispagnola, ca s'impreu de annerirsi sa cara fiat difùndida intre sos rebellos pro mimetizzarsi in s'oscuridade.
Unu tempus, su colore esclusivu de custa die fiat su nieddu e custa ricorrenza fiat abbandada petzi a sos òmines chi bestiant bestires vedovili e s'abbandonaiant a milli licenziosità. In su cursu de sos annos sa festa at subidu vàrias trasformatziones, siat in su modu de mascherarsi siat in su modu de si pintare sa cara, ma su cambiamentu prus importante pertocat sa partetzipatzione de sas fèminas a su corteu.

Aggiornamento

6/2/2024 - 08:42

Commenti

Scrivi un commento

Invia