Arte neoclàssica

In sa prima metade de s'Otighentos fintzas in Sardigna s'afirmat in campu artìsticu una sensibilidade de istrinta osservàntzia neoclàssica chi si manifestat, in prus de chi in sas rechestas de su cumandu, a traessu de sos riferimentos simbòlicos, culturales e ideològicos chi sas òperas cherent comunicare.

In campu plàsticu istupant sas personalidades de iscultores chi torrant a interpretare sos modellos romanos e canoviani che a esèmpiu su piemontesu Felice Festa, su tataresu Andrea Galassi e s'aligeresu Antonio Moccia.

S'aderèntzia a determinadas currentes de gustu, puru sa calidade de su mestieri, cunsentit a custos artistas de retzire importantes cummissiones de sos membros de sa domo reale.

Andrea Galassi esecutat su "Monumentu fùnebre de Maurizio Giuseppe duca de su Monferradu" (1807), pro sa catedrale aligeresa de Santa Maria, in cale s'istàtua de sa Devotzione s'identìficat cun sa piedade isolana pro su frade de Carlo Felice, mortu in su 1799; ateretantu càrriga de allusioni est sa personificatzione de sa Sardigna in su "Monumentu fùnebre de Placido Benedetto conte de Moriana" (1807) in sa catedrale tataresa de San Nicola, dedicadu a s'àteru frade de su soberanu, mortu in su 1802.

Òpera monumentale dedicada a su re sabàudu est s'"Istàtua de Carlo Felice", fùndida in brunzu in su 1833 de Andrea Galassi (Sassari 1793-Roma 1845) e pesada in pratza Yenne a Casteddu.
Tres annos in antis de tale data s'iscultore tataresu aiat esecutadu, cun Antonio Moccia, duas istàtuas marmòreas (de pare a pare, sa Madonna cun su Pipiu e sa Beata Margherita de Savoja) pro sa crèsia de sa Grandu Mama de Deus de Torinu, pantheon de sa dinastia sabàuda.

Subra de su chi bessat de sa pintura s'esponente de majore caratura est Giovanni Marghinotti (Casteddu 1798-1865), chi in su 1830 pintat "Carlo Felice munifico protettore de sas Bellas Artes in Sardigna", grandu tela allegòrica de su cumandu beru. Sa cumbinatzione intre clàssicu e romànticu presente in custa òpera at a costituire sa tzifra de sa produtzione de su pintore, giughende·lu siat in s'esecutzione de òperas de sugetu sacru, pro su cumandu religiosu, siat in sa pintura de istòria, rispondente a su gustu de su cumandu legu. Torrant a artziare a unos deghe annos prus tardos sas tele pro su Palatzu beru de Torinu.

Custos episòdios, chi sutalìniant sa consonanza de limbàgiu cun sas tendèntzias de moda e de avanguàrdia a su tempus, signant fintzas una furriada de sa dinàmica costante in Sardigna in sos sèculos pretzedentes, chi aiat bidu l'aorat comente a sugetu passivu de sos flussos de importatzione de òperas e artistas de sos majores tzentros italianos e ibèricos.

Aggiornamento

25/9/2023 - 16:12