Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Subra de Làzaru o Lazareddu

Subra de Làzaru o Lazareddu

Subra de Làzaru o Lazareddu

Unu àteru pane de assemprat antropomorfa, comente a ischit pipia ’e Carèsima, ma cun assimìgios maschiles, fiat subra de Làzaru o Lazareddu. Su nùmene suo e sas relativas caraterìsticas figurativas, sdraiato in positzione supina, imboligadu dae sas bende, in unas cantas variantes cun sos sinnos de sa decumpositzione (rapresentados dae bermes), faghent riferimentu a su pessonàgiu evangèlicu de Lazzaro (Gv 11: 1 - 44). Sa resurretzione de Lazzaro de Betània, bator dies a pustis de sa morte, est s'ùrtimu miràculu fatu dae Gesùs in antis de èssere tràidu in arrestu e cundennadu a su supplizio capitale de sa crocefissione. Amico fraterno de Lazzaro e de sas sorres de custos, Marta e Maria, Gesùs, lòmpidu a Betània, si fiat giutu acanta su sepulcru e, fata dogare sa pedra chi lu serraiat, aiat mutidu a grandu boghe su defuntu, ordinende·li de essire dae sa tumba. Lazzaro fiat essidu dae su sepulcru, ancora imboligadu dae sas bende fùnebres. Gesùs aiat ordinadu chi esseret liberadu dae custas ùrtimas (sìmbulu de sos latzos de sa morte) e chi esseret lassadu andare, lìberu de torrare a sa vida.

Unos cantos istudiosos, puru reconnoschende sa dudosa destinatzione de custu pane quaresimale, sustentant chi cun probabilidade si trataiat de unu pane pro pipios. In sa versione de Biddaubrana (OR), su Lazareddu, confezionato pro sos pipios, teniat duos chicchi de trigu in càmbiu de sos ogros, su corpus fascadu dae bende, cun sos sinnos de sa decumpositzione. Est craru, nointames, chi a s'in cuddae de su fatu chi esseret dedicadu a sos pipios, subra de Làzaru possedit una càrriga simbòlica de importu tale in su tempus quaresimale de lu rèndere sena àteru collocabile intre sos panes tzerimoniales e rituales. Antis, pro sa pregnanza segnica e ideològica chi racchiude, faghet a retènnere chi subra de Làzaru rapresentet unu de sos elementos rituales de majore profundidade istòricu-culturale de sa Carèsima in Sardigna, e est significativu chi a dare espressione a tale valèntzia siat s'arte de sa panificazione, chi s'antropòlogu Alberto Mario Cirese aiat tentu a definire comente a s'«ispetzializade culturale printzipale de sos Sardos».

Su miràculu de sa resurretzione de Lazzaro non petzi est sinnu de sa potèntzia divina chi binchet sa morte, proa inconfutabile de sa natura sovraumana de Cristu (comente aiant sutaliniadu sos primos autores cristianos, cales Tertullianu e Agostino), ma est prefigurazione matessi de sa morte e Resurretzione de su Deus fatu òmine.

Puru in sa stilizzazione de sa rapresentatzione semplificada in manera estrema in pasta de pane, Lazzaro cun duos chicchi de trigu in càmbiu de sos ogros e, comente a s'est atzinnadu, cun sa rafiguratzione de sos sinnos de sa morte (vermicelli modellados in manera in manera estrema semplificada) est, gasi puru, accostabile in manera funtzionale a susu nènniri, su trigu sannidu a s'iscuru, comente a Lazzaro e Gesùs in su sepulcru. Is nènniris fiant vasos continentes rebuddos de trigu pàllidos comente a sa morte, ma a su contempo sinnu de vida chi s'afirmat mancari s'iscuru, chi ornaiant immancabilmente sos Sepulcros, sos altares de sa Reposizione, su Giòvia Santo.

 

(Imàgine de cobertina: “Lazzareddu”, Biddaubrana. Archìviu fotogràficu ISRE)

Aggiornamento

7/4/2025 - 10:17

Commenti

Scrivi un commento

Invia