Ischit tunda

In Busache, paisu chi apartenet a sa regione istòrica de su Barigadu, su sero de su 31 nadale unu pipiu (o una pitzinna) fiat imbiadu cun ischit tunda, unu grussu pane tzirculare decoradu in manera simbòlica cun iscenas de traballu agrìculu o pastorale, a sa bia de sas abitatziones de tres pitzocas mutidas Maria, chi (in virtude de su nùmene aguale a su de sa Madonna) lu diant àere beneitu. Su pane, a pustis de èssere istadu beneitu, fiat segadu dae su capofamiglia chi teniat pro sese su primu cantu e destinaiat su segundu a su bestiàmene o a sos campos.

Su pane in s'imàgine a asciugàriu de custu artìculu rapresentat un'iscena de argiola esecutada dae duos gioghi de boes. Sa bundàntzia de su trigu pro terra, intro su tzìrculu de s'aia, fiat augùriu de bundàntzia totu s'annu, e, in manera signada, pro su bonu èsitu de s'annada agrària. Sa simbologia de sos temas rapresentados rispondet a una forma de maghia ingeniada, in virtude de sa cale su sìmile atraet su sìmile. Si reteniat, difatis, chi bundàntzia de sos chicchi de trigu effigiata in su pane, fintzas gràtzias a sa triplice beneditzione cumandada a s'alimentu, diat àere atiradu sa bera bundàntzia de su laore pro como de sa mietitura.

Sa prospetiva de s'artu de sas decoraduras chi arrichint custu esemplare de tunda las rendet semplificadas in sa bidimensionalidade issoro, ma non pro custu prus pagu ricas de minudas. Mentras in su Campidanu pro s'argiola de su trigu s'impreaiant sos caddos (e in particulare sas ebbas), in su tzentru e in su setentrione de s'Ìsula su giogo de boes chi cursaiat s'ispàtziu de s'aia trisinaiat una sèrie de fronde a sas cales fiat connètida una grae pedra. Tale apenditze de su giogo faghet a individuare in sas piticas rapresentatziones bidimensionales in pasta de pane, paris a balas e forconi, trastos indispensàbiles pro sas operatziones de ventilatzione: sa separatzione de su trigu de sa pula.

(Imàgine de cobertina: “Ischit tunda”, Busache, annos Sessanta. ISRE).

Aggiornamento

26/1/2025 - 22:44