Sas orìgines de sa fotografia in Sardigna

S'Alighera, bastiones de sa Maddalena. Foto de Max Leopold Wagner, de Sardigna DL

A metade de s'Otighentos sa Sardigna, dae meda meta de istudiosos e esploradores, cumintzat a torrare a cramare fintzas sos pionieres de sa fotografia. S'istampa locale de s'època aiat ammustradu deretu grandu atentzione in su de documentare sos fatos de sa cria arte fotogràfica.
In particulare s'"Inditadore Sardu" chi su 13 trìulas 1839, a pagos meses de s'ufficializzazione de s'imbentu, aiat publicadu in prima pàgina unu longu artìculu subra de su dagherròtipu e in sos annos sutzessivos no aiat discuidadu de signalare s'arribu de vàrios fotògrafos, intre sos cales su pariginu Claude Porraz, su cale laboratòriu fiat istadu su primu de sa tzitade e de s'intrea ìsula.
A dolu mannu, de sa faina de custos primos fotògrafos no abarrat rastru calicuna, gasi comente de sos crètidos esperimentos resèssidos de Nicéphore Niépce (in manera universale reconnotu comente a su babbu de sa fotografia), realizados a sa fine de su sèculu XVIII, durante sa permanèntzia sua in Casteddu comente a ufitziale de s'esèrtzitu frantzesu.
Sa prus antiga documentatzione fotogràfica subra de sa Sardigna pro como connota est costituida dae baranta istampas de negativu calotipico realizadas in su 1854 de su frantzesu Edouard Delessert a illustratzione de su diàriu de biàgiu "Six semaines dans s'Ile de Sardigne". Sas imàgines suas si caraterizant pro s'agiumai totale ausèntzia de sa figura umana, francu su dàbile autoritratu subra de s'isfundu de una panoràmica de Casteddu.
Custa mancada presèntzia no est cherta, comente a a su sòlitu s'est naradu, ma dèvida a sos tempos longos meda de espositzione tìpicos de sos protzedimentos prus antigos, mediante sos cales non fiat possìbile a fissare elementos in movimentu: a su mancu duos iscatos ammustrant in manera crara de sas "imàgines pantasma", cortes confusas chi àteru non sunt si non sa sia de su movimentu de sas pessones durante sa ripresa ("Aristanis, Porridas de entrée", "Tàtari, Porridas S. Antonio"), mentras in àteras duas sunt in manera crara distinguibili figuras immòbiles ("Casteddu, Rue de Jena", "Casteddu, Porta Stampaccio").

Aggiornamento

9/7/2025 - 15:40