Festa de Santa Greca a Dèximu Mannu

Segundu sa traditzione, Santa Greca est istada una giòvana cristiana bìvida in Sardigna e martirizada suta de s'imperadore Diocletzianu pro isconcadura, a pustis de èssere istada in manera crudele torturada cun s'infissione de tres craos a cabu, in su tentativu, inùtile, de la custrìnghere a rinnegare sa fide pròpia.

In su 1560 a Dèximu Mannu acanta s'antiga crèsia de Santa Greca fiat istada atzapada una tumba de su sepulcru (IV-su de V sèc. p.C.), sa cale iscritzione documentat chi una giòvana de nùmene Greca, bìvida binti annos, duos meses e deghennoe dies, fiat bènnida interrada a cuddu logu su 21 ghennàrgiu. Partinde dae custos datos e cunsiderende, segundu traditzione, su 304 comente a annu de sa morte, s'ipotètica nàschida sua diat chèrrere collocadu su 12 santugaine 284.

Su cultu de sa Màrtire est datàbile, gràtzias a sas fontes iscritas, sin de su sèculu XIV.

In su 1633 aiant cumintzadu sos iscavos chi aiant giutu a su reperimento de una carena umana a s'internu de s'ùnica tumba presente suta de su pamentu de sa crèsia. Cunsiderades sas ispògias de sa Santa, sos ossos fiant istados partzidos in duas partes: un'abbandada a sa Crèsia majore de Casteddu, s'àtera destinada a abarrare a Dèximu Mannu.

Su 30 cabudanni 1928 sa Màrtire fiat istada in manera ufitziale santificada.

A livellu locale Santa Greca est fata ogetu de una forte devotzione populare. Sunt tres sas festas dedicadas #lu: su 12 ghennàrgiu (die de sa nàschida a su chelu), sa de su 1 maju (oscurata de sa festa de Santu Efisio, cun su cumintzu de su pellegrinàgiu suo a sa bia de Nora) e, in fines, sa festa prus grandiosa, s'ùrtima domìniga de cabudanni, Santa Arega Manna, cun una manna affluenza de devotos e pellegrinos pro totus sas tres dies interessados dae sas festas.

Momentos de grandu ammaju sunt: sa vestizione de su bultu de sa Santa, chi benit adornato dae una sovrabbondanza de monili dae oro (prendas de oru); su ritu de s'Incontru intre su bultu de sa Màrtire e sos ossos a issa atribuides portadas in professone de sos Obrieri e de sa Confraternita de Santa Greca.

S'ùrtima domìniga de cabudanni sos fideles pendent a una càmera ipogeica cun bia a carrada, sitiada in sa crèsia de Santa Greca e identificada cun su logu ue sa Màrtire fiat istada tenta presonera e torturada, in antis de èssere ochida pro decollazione.

Sa festa settembrina de Santa Greca est in realidade una sagra, cun sa presèntzia de numerosas bancarellas in su polu fieristico chi giughet su nùmene de sa Santa.

Una festa de comunidade, sa de cabudanni, chi mantenet una forte atrativa, cun chèntinas de pessones chi faghent tapa a su santuàriu, non disdignende sos aspetos lùdicos e ricreativos, oe chi cointzident cun s'esibitzione de grupos folk, ispetàculos, degustazione de produtos alimentares.

Sa festa settembrina de Dèximu Mannu dedicada a Santa Arega fintzas in passadu fiat caraterizada dae una tzerta bipolarità legu-religiosa. Sos casteddàios b'accorrevano numerosos meda, cun ispìritu scanzonato. Nd'oferit testimonia, intre sos àteros, su folklorista Raffa Garzia cun unu de sos mutettus rilevados in su Cabulogu a su cumintzu de su Noighentos:

A Santa Arega andeus / cun totu ischit cambarada; // e imparas ndi torreus / cun ischit conca segada.

(‘Andamus a sa festa de Santa Greca / cun totu sa brigada; // e nde torramus paris / cun sa conca segada’).

Aggiornamento

8/9/2024 - 01:57