S'àrea archeològica est situada a sas estremas propaggini meridionales de s'altura de Crastu Littu, in positzione de ampru domìniu subra de sas sutastantes pranuras de Abbasanta e Paule, in su Màrghine, regione de sa Sardigna tzentru-setentrionale.
Su cumplessu cumprendet unu nuraghe a passadissu, un'edifìtziu cun probabilidade a "tholos" e unu piticu bidditzolu de cabannas, postos a s'internu de una tzinta murària; a cùrtzia distàntzia pesat unu dolmen.
Su nuraghe a passadissu - situadu subra de sa làcana otzidentale de s'altura, de sa cale sighit su dislivellu - est costruidu cun massos agigu sbozzati e dispostos subra de filari irregulares cun s'ausìliu de numerosas zeppe de camedda.
Sa turre, ellìtica (diam. m 9,62/8,54; alt. m 4,90/3,85), presentat duas intradas orientadas a NE e ISCO, realizados a livellos diferentes. S'intrada NE, a forma de trapètziu e architravato (largh. m 1,18; alt. m 1,60), est oe in ala tapadu dae sa derrota de sas cabannas chi s'estendent finas belle subra de su fàbricu; issu introduit in unu passadissu curvilineo (lungh. m 8,65; largh. m 1,00-1,30-1,05; alt. m 1,22-2,30) chi rugrat pro intreu su fàbricu istupende a s'esternu a traessu de un'intrada a forma de trapètziu (largh. m 0,80; alt. m 1,20) cun sùtile architrave frunidu de finestrinu de iscàrrigu. Sa cobertura de su passadissu est formada dae lastre a piattabanda cun profilu iscalare, mentras su pamentu presentat unas cantas istradeddas fortzis realizadas pro curregire s'inclinu de su pendio subra de su cale pesat su monumentu. In su muru d. de su vanu s'aberit s'intrada architravato de un'ampra nitza ellìtica (prof. m 2,08; largh. m 0,90/1,16; alt. m 1,85). Una turre de forma tzirculare (diam. m 11,30-11,15; alt. m 3,30) pesat in diretzione SI, a una deghina de metros de distàntzia de su protonuraghe e a cuota superiora. De su fàbricu est possìbile rilevare a su presente petzi su profilu de pranta e s'artziadu.
Sa turre, in manera diversa de cantu documentadu in su bighinu protonuraghe, resurtat fraigada cun grandu blocos agigu sbozzati e dispostos subra de filari pro su prus regulares. Subra de su svettamento est possìbile individuare sos restos de unos cantos vanos como inagibili.
S'abitadu chi s'estendiat intre sas duas turres cunservat su profilu tzirculare de a su mancu bator cabannas (dimensiones in mèdia m 3,50 x m 2,90).
Sos duos nuraghes e su bidditzolu sunt amparados dae un'antemurale chi sighit s'oru irregulare de s'altura inserrende numerosos printzipales de roca. Sa cortina murària est fraigada, a sa base, cun grandu blocos privos de traballadura e in sos filari superiores cun piticas pedras.
S'iscavu at in prus giutu a sa lughe unu singulare putzu, cun probabilidade cun funtzione cultuale.
Su cumplessu est datàbile intre su Brunzu antigu e su Brunzu finale.
S'interru dolmenica s'agatat a pagas deghinas de metros a N de su cumplessu. Issa isfrutat sa cunformatzione de unos cantos affioramenti pedrosos e presentat unu vanu funeràriu retangulare (lungh. m 1,72; largh. m 0,80; alt. m 0,40) delimitadu, subra de tres chirros, de sa roca naturale e de chimbe ortostati. Sa cobertura est costituida dae un'ùnicu lastrone a forma de trapètziu (m 2,10 x m 1,52; spess. m 0,32/0,14) adagiato subra de su pranu de roca cun s'ausìliu de zeppe chi nde regularizant su pranu de posat.

Istòria de sos iscavos
Sos iscavos de s'àrea sunt in corsicanu, a òpera de Alba Foschi.

Bibliografia
A.Taramelli, "Fògios 205-206: Capo Mannu-Macumere", in Editzione de sa carta archeològica de Itàlia a su 100.000, 42, Firenze, Istitutu geogràficu militare, 1935, p. 58;
A. Moravetti, "Subra de sos protonuraghi de su Màrghine-Planargia", in R.H. Tykot-T.K. Andrews, Sardinia in the Mediterranean: a footprint in the sea. Studies in Sardinian archaeology, Sheffield, Sheffield Academic Press, 1992, p. 186, fig. 2, n. 27;
A. Moravetti, "Sos insediamentos antigos", in Montagne de Sardigna, a cura de I. Camarda, Sassari, Carlo Delfino, 1993, p. 179, fig. 92, n. 16;
A. Moravetti, Chircas archeològicas in su Màrghine-Planargia. Su Màrghine - Monumentos, Ala prima. Sassari, C. Delfino, 1998 (Sardigna archeològica. Studios e monumentos; 5);
A. Moravetti, Chircas archeològicas in su Màrghine-Planargia. Sa Planargia – Anàlisi e monumentos, Ala segunda. Sassari, C. Delfino, 2000 (Sardigna archeològica. Studios e monumentos; 5).

Comente arribbare
Lassare sa SS 131 a s'artària de su km 149,5 e pigare su caminu pro Mulargia. Superada sa fratzione, a pustis de belle 2 km, si sighit a dereta in diretzione de Bortigale; aia cursadu 600 m, subra de sa dereta, s'agatat unu caminu asfaltadu, in pigada, chi porrida a su nuraghe Orolo. La sighire pro unos àteros 600 m, finas a cròmpere unu bìviu; si bortat a manca e si cursat su caminu in calada, pro unas cantas chentinas de metros, finas a rasentare s'altura ue est assetiadu su cumplessu nuràgicu.