Sa villa Antonioni, progetada a sa fine de sos annos Sessanta de s'architetu Dante Bini pro su famadu regista Michelangelo Antonioni, est un'esèmpiu istraordinàriu de innovatzione architetònica, realizada gràtzias a su brevete "Binishell", pessadu dae su matessi Bini. Custu sistema previdet s'impreu de unu sùtile guscio in tzimentu armadu a forma de cùpula, pesadu mediante unu gonfiaggio de àera. Gràtzias a custa tècnica, in su cursu de sos annos sunt istadas costruidas in prus de 1500 istruturas in totu su mundu, chi cumprendent residèntzias, impiantos isportivos, iscolas, cumplessos turìsticos, bibliotecas, ufìtzios, magasinos e edifìtzios industriales.
Sa rapidità de realizatzione, s'istraordinària adatabilidade pro su fràigu de diversos tipos de edifìtzios, sos costos cuntènnidos e sas propiedades istàticas de primore rendent custa tecnologia una de sas prus geniales, contribuende in modu significativu a s'annoadura de s'architetura in su perìodu de su pustisgherra.
S'imbentu de Bini s'insertat in unu cuntestu de chirca prus ampru chi, in sos annos Chimbanta e Sessanta, at giutu a s'istandardizatzione e a sa prefabricatzione, ma fintzas a s'isperimentatzione formale in s'architetura. Sa novidade de su progetu torraiat a sètzere in su printzìpiu base: una membrana elàstica, o cassaforma pneumàtica, chi, una bia unfrada, pesaiat su guscio in calcestruzzo paris cun s'istrutura metàllica sutastante. A pustis de chi su calcestruzzo fiat tostadu, sa membrana beniat sgonfiata e si protzediat a su trincu de sas aberturas, pro posca cumpletare su fràigu cun muros internos, impiantos, finiture e infissi.
Su brevete originale torrat a artziare a su 1964, cun megioros annantos finas a su 1970, sena nointames alterare sos printzìpios fundamentales de su sistema. Oe, sa sotziedade Binisystems, cun sede in Beverly Hills, in Califòrnia, contina a isvilupare e promòvere custos sistemas innovativos de fràigu.
Sa Villa Antonioni òcupat unu logu ispetziale in su panorama de sas realizatziones de Bini, e est dàbile chi sa particulare cummissione apat tentu unu ruolu fundamentale in sa progetatzione de sa domo. Su sèberu de impreare su sistema Binishell, e de pònnere sa villa in una de sas zonas prus agrestes e incontaminate de sa Sardigna, rapresentat una sìntesi perfeta intre s'innovatzione architetònica e s'isperimentatzione tzinematogràfica chi at rèndidu Michelangelo Antonioni unu de sos registas prus influentes a livellu mundiale. S'istandardizatzione pròpia de su sistema costrutivu si fiat adatada a su primore a s'idea artìstica e culturale de su cummitente, arrichida dae sa bighinàntzia de sa sensìbile cantu geniale in manera artìstica Monica Bivos, tando cumpàngia de su regista. Dante Bini, duncas, no aiat progetadu in manera simpre una domo, ma un'òpera ùnica, moderna, chi incarnaiat una bisione architetònica, culturale e tzinematogràfica de grandu valore.
Ischeda de Ministèriu de sa Cultura - Diretzione generale Creatividade cuntemporànea >
Ischeda in su giassu FAGHES - Fundu Ambiente Italianu >
Artìculu subra de sa rivista A - Architectural Digest >
Istòria de sos istùdios
Subra de sa villa "Sa Cùpula" esistent numerosas tzitas e bibliografias de riferimentu. Sos istùdios subra de sas òperas e architetònicas e sas originales tècnicas costrutivas de Dante Bini, sunt semper istados costantes e ant subidu una notèvole crèschida in sos ùrtimos dècadas. Crèschida de interessu favoridu dae s'atuale valorizatzione de sas calidades de sustenibilidade e bassa invasività in sa progetatzione e realizatzione de architeturas cuntemporàneas, caraterìsticas giai presentes in istòricu in sas tècnicas costrutivas e progetuales de su sistema "Binishell", pessadu e brevetadu dae Dante Bini in sos annos Sessanta.
Bibliografia
G. Morelli, "Casseforme pneumatiche per la costruzione di cupole in cemento armato", in "Rivista italiana del cemento", 1978;
W. Nerdinger, "Frei Otto Complete Works: Lightweight Construction, Natural Design", in "Birkhauser", Basilea, 2005;
F. Neder, B. Fuller Richard, "Buckminster Fuller", In folio, 2008;
D. Bini, G. Dioguardi, "A cavallo di un soffio d'aria. L'architettura autoformante" in "Guerini e Associati", 2009;
AA. VV., "La Biennale di Venezia. XIV Mostra internazionale di Architettura. Fundamentals, Catalogo della mostra" (Venezia, 7 giugno-23 novembre 2014). 378-379, ed "Marsilio", Venezia, 2009;
L. Fontana, "Sardegna: la casa-cupola di Michelangelo Antonioni", in "Anankē n. 67" 78-79, 2009:
A. Pugnale, A. Bologna, "Dante Bini's air structures (1964-1979). From early italian prototypes to the australian experience, in Proceedings of the Firts Construction in History Society Conference e Annual General meeting, aprile 2014" 355-366, University of Cambridge, 2014;
D. Bini, "Building with Air", da "Bibliotheque McLean -Londra", 2014;
R- Giuliana, "Una casa che ha la forma dell’aria", in "Rassegna di architettura e urbanistica", a.55, n. 162, 2020;
Categoria Struttura: Monumentu o Cumplessu monumentale
Tipologia Contenuti:
Architetura tzivile
Provincia: Tàtari
Comune: Trinità d'Agultu e Vignola
Macro Area Territoriale: Nord Sardigna
CAP: 07038
Indirizzo: via Lu Ciuoni, 119
Sito Web: sardegna.cultura.gov.it/beni-dichiarati-di-interesse-culturale/villa-antonioni-a-costa-paradiso
Biglietti :
Aggiornamento
Dove si trova
Immagini
Testi
Video
Commenti