Sas tumbas sunt fossadas in unu massu isoladu de trachite, a sas faldas de unu ripido pendio chi digrada cara a sa badde solcata de unu trainu tributàriu de su Coghinas; in s'àteru chi bessat de sa badde s'erge su nuraghe Paddaggiu, cun a palas s'altura de Monte Ossoni dominada dae s'omònima muràllia megalìtica.
Su cumplessu de domus de janas de sa Roca de s'Elefante (inquadrabile in cronologia in su neolìticu finale, 3200-2800 a.C.) est costituidu dae duas tumbas ipogeiche (I e II) fossadas, subra de diversos livellos, a s'internu de unu massu erràticu de trachite chi sos agentes atmosfèricos ant modelladu rendende·lu sìmile a un'elefante.
De s'ipogeu superiore (tumba II), iscalabradu dae su tzedimentu de s'ala frontale de sa roca, si cunservant oe rastros de tres vanos, dispostos subra de s'asse nord-ovest/sud-est e de modestas dimensiones. No est improbàbile chi su grupu de tres tzellas esseret pretzèdidu dae unu padiglione cugugiadu.
Est possìbile chi sa destruidura de s'interru siat acontèssida giai in antigu e apat motivadu sa realizatzione de una noa tumba isfrutende sa superfìtzie pedrosa sutastante.
Sa tumba I si caraterizat pro sa presèntzia de protomi taurinas isculpidas subra de sos muros de unu de sos vanos internos.
S'ipogeu cumprendet oe bator piticos vanos; custos fiant in orìgine pretzèdidos dae unu cùrtziu passadissu a chelu abertu ("dromos") provididu de istradedda in su tretu finale.
Su portellu de intrada, a lughe cuadrangulare e cun rincasso "a curnisa", introduit in unu vanu subquadrangolare (m 1,37 x 1,40; alt. m 0,83) chi cunservat, isculpidas in rilievu subra de sos muros laterales, duos protomi bovinas cun corna a mezzaluna e longa conca a forma de trapètziu.
Ambas protomi sunt impostadas subra de unu bassu zoccolo risparmiadu in sa roca, mentras una banda est isculpida a s'in subra de sas corna, suta de sa lìnia de sa bòveda.
Sa cuntzentratzione de elementos simbòlicos e architetònicu-decorativos in sa tzella a cualìficant s'ambiente in sentidu sacru.
Subra de su muru N de s'aposentu s'aberit su portellu cuadrangulare de intrada a su segundu vanu (tzella b); a sos chirros de su portellu sunt realizadas duas lesene chi cunservant sa riprodutzione de sa base e de su capitellu.
Subra de su vanu b, de pranta subcircolare (m 1,30 x 1,48; alt. m 0,90) e oe in comunicatzione cun s'esternu, s'aberint sas intradas a unas àteras duas tzellas c e d, de pare a pare semitzircolare e cuadrangulare; su portellu chi comùnicat cun su vanu d, cunforma a cuddu pretzedente, fiat marginadu dae duos lesene isculpidas impostadas subra de ateretantas bases e iscumpassadas dae capitellos.
Istòria de sos iscavos
Sa tumba est istada fossada dae tempus immemorabile.
Bibliografia
D. Lovisato, "Nòdida 2. a una pàgina de preistòria sarda", in Torracontos de sa Reale Acadèmia de sos Lincei, 3, 4°, 1887, p. 95;
Ministeru de su Pùblicu Annestru. Elencu de sos edifìtzios monumentales, XIX, Roma, Tip. operaja romana cooperativa, 1922, pag. 86;
A. Taramelli, "Sa chirca archeològica in Sardigna", in Su cunvegnu archeològicu in Sardigna, Reggio Emilia, Ofitzinas gràficas reggianas, 1927, p. 35, fig. 10;
G. Lilliu, "Preistòria sarda e tziviltade nuràgica", in Su Ponte, VIII, 9-10, 1951, p. 988;
G. Lilliu, "Sa trista penombra de sas ‘domus de janas'", in Tuttitalia, Firenze, Sansoni, 1961, p. 53;
G. Tanda, Arte preistòrica in Sardigna: sas figuratziones taurinas isculpidas de s'aligeresu in su cuadru de sas rapresentatziones figuradas de sos ipogeos sardos a Domus de Janas, cannaca "Cartulàrios", 5, Sassari, Dessi, 1977, p. 43, fig. 12;
P. Basoli, "Casteddu Sardu (Sassari) loc. Multedu domus de s'Elefante", in Sos Sardi. Sa Sardigna de su paleolìticu a s'edade de sos nuraghes, a cura de E. Anati, Milanu, Jaca Book, 1984, pp. 271-273;
P. Melis, Sa domus de s'Elefante, cannaca "Sardigna archeològica. Ghias e Itinerari", 15, Sassari, Carlo Delfino, 1984;
G. Tanda, S'Arte de sas domus de janas in sas imàgines de Jngeborg Mangold, Sassari, Chiarella, 1985, pp. 127-130.
Comente arribbare
Dae Casteddu Sardu si cursat sa SS 134 de s'Anglona in diretzione de Pèifugas, finas a cròmpere su km 19,300; sa Roca de s'Elefante s'agatat etotu subra de sa pibirista de su caminu, a manca pro chi acudit dae Casteddu Sardu. Pro chi acudit dae su nou caminu diretu meda Sassari-Lungone (tzircunvallatzione de Casteddu Sardu), est netzessàriu svoltare a s'illoidura pro Séddini-Casteddu Sardu: su monumentu est bene visìbile a sa fine de sa giuntura.
Tipologia Contenuti:
Monumentu archeològicu
Archeologia
Fruibilità: sitiadu non gestidu
Provincia: Sassari
Comune: Castelsardo
Macro Area Territoriale: Nord Sardigna
CAP: 07031
Indirizzo: SS 134 Km 19,300
Aggiornamento
Dove si trova
Immagini
Video
Anno : 1992
Anno : 1992
Risultati 2 di 44147
Visualizza Tutti
Commenti