Sas campagnas de iscavu esecutadas a su de suta de sa crèsia parrochiale de Santa Eulalia partinde dae su 1990 ant postu in lughe unu situ archeològicu pluristratificato de grandu interessu. S'importu de sos acatamentos at cunsentidu unu fundamentale aprofundimentu de sos connoschimentos subra de s'evolutzione de s'assentu urbanu de custu setore de sa tzitade antiga in antis de s'impiantu medievale de su bighinadu de sa Marina e de su fràigu de sa crèsia.
Sas fases de vida prus antigas de su giassu sunt testimoniadas dae sa presèntzia de una cava de blocos calcàreos a chelu abertu, chi fiat restadu in impreu finas a chi, in sa matessi àrea, fiat istadu realizadu unu piticu edifìtziu sacru, chi at torradu repertos e monedas de su de III sèc. a.C. a su de IV p.C. De custu santuàriu, derrùidu giai in edade romana e occultato suta de sos edifìtzios noos, restat visìbile unu pòdiu in cale s'aberit unu profundu pozzetto destinadu a sa collida de sas ofertas. Sas testimonias de edade romana sunt sas prus dèchidas e imponentes e cunsentint de cursare un'ampru setore urbanu de sa tzitade, cun infrastruturas e edifìtzios de vària època. S'iscavu at rèndidu visìbile unu longu tretu de caminu lastricadu chi protzedit conca a s'àrea portuale; s'atuale cunfiguratzione de su percursu istradale, dotadu a su tzentru de giutu fognario, est in ricondurre a interventos de edade tardu-imperiale (su de IV sèc. p.C.). A chirru de su caminu est istupadu un'ampru cumplessu edilìtziu destinadu a abitatziones e fainas artesanales; de custa portzione de abitadu, sas cales fases de vida sunt datàbiles intre su IV e su de VII sèc. p.C., faghent a apretziare tretos de sas murature perimetrales, sas intradas cun sos limenàrgios in pedra e una latrina collegada a su giutu fognario e realizada longu su percursu de un'iscala chi giughiat a sos pranos superiores. S'iscavu at in prus postu in lughe un'imponente pòrticu colonnadu, evidentziadu pro una longària de in prus de 24 metros; fraigada fortzis in su de IV sèc. e in manera ampra modificada in su V, s'àrea de su pòrticu, in cale s'aberit s'imbuccadura de una profunda cisterna, mustra particulares costrutivos de grandu elegàntzia, cun un'ispàtziu postu su pamentu cun tassellos de carcare e frammentos de màrmaru. Comente testimoniadu dae sas evidèntzias archeològicas, partinde dae su de VIII sèc. s'àrea fiat istada abbandonada e cugugiada cun spessi pìgios de terra, chi occultarono sos edifìtzios sutastantes e aiant creadu unu piticu rilievu subra de su cale posca, in su de XIV sèc., fiat istada fraigada sa crèsia de Santa Eulalia. Su fràigu de s'edifìtziu sacru e sos sutzessivos ampliamentos a cales issu fiat andadu addòbiu in sos sèculos tenent fintzas issos lassadu rastru ladinu a s'internu de su situ archeològicu: in particulare s'ammentat s'acatamentu, suta de sa navada tzentrale e sas capellas laterales, de unas cantas losas funeràrias, chi ant torradu unu grandu nùmeru de interros e de repertos de interessu istòricu e antropològicu, chi costituint un'importante tassellu pro su connoschimentu de sas cunditziones sotziales e econòmicas de sa populatzione de su bighinadu in sos sèculos intre su XVIII e su XIX.
Bibliografia
A. L. Sanna, Le tecniche costruttive a Cagliari in età altomedievale: l’esempio degli edifici sotto la chiesa di Sant’Eulalia (Cagliari), Tesi di Specializzazione. I Scuola Nazionale di Specializzazione in Archeologia, Università degli Studi di Roma – La Sapienza, 2000-2001.
R. Martorelli – D. Mureddu (eds.), Scavi sotto la chiesa di S. Eulalia a Cagliari. Notizie preliminari, in Archeologia Medievale, XXIX (2002), pp. 283-340.
S. Angiolillo – D. Mureddu – R. Martorelli et al., Cagliari, le radici di Marina. Dallo scavo archeologico di S. Eulalia un progetto di ricerca, formazione e valorizzazione. Atti del Seminario (Cagliari – Teatro di S. Eulalia, 27 marzo 2000) – Catalogo della Mostra (Cagliari – Cisternone, 27 marzo-2 aprile 2000), Cagliari, Scuola Sarda Editrice, 2002.
F. Pinna, “Il corredo funerario nella Sardegna post-medievale: la cripta della chiesa di S. Eulalia a Cagliari”, in S. Lusuardi Siena (ed.), Fonti archeologiche e iconografiche per la storia e la cultura degli insediamenti nell’altomedioevo. Atti delle giornate di studio (Milano-Vercelli, 21-22 marzo 2002), Milano, V&P, 2003, pp. 323-335.
R. Martorelli – D. Mureddu – F. Pinna – A. L. Sanna, Nuovi dati sulla topografia di Cagliari in epoca tardoantica ed altomedievale dagli scavi nelle chiese di S. Eulalia e del S. Sepolcro, in Rivista di Archeologia Cristiana, LXXIX (2003), pp. 365-408.
S. Sangiorgi, “Raffigurazioni inconsuete su lucerne africane in Sardegna. Le attestazioni dalla chiesa di S. Eulalia a Cagliari”, in M. R. Bonacasa Carra – E. Vitale (eds.), La cristianizzazione in Italia tra tardoantico ed altomedioevo. Atti del IX Congresso Nazionale di Archeologia Cristiana (Agrigento, 20-25 novembre 2004), II, Palermo, Carlo Saladino Editore, 2007, pp. 1369-1386.
S. Angiolillo – R. Martorelli – M. Giuman – A. M. Corda – D. Artizzu (eds.), La Sardegna romana e altomedievale: storia e materiali, Sassari, Carlo Delfino, 2017 (coll.: Corpora delle Antichità della Sardegna).
R. Martorelli – D. Mureddu (eds.), Archeologia urbana a Cagliari. Scavi nella chiesa di Sant’Eulalia alla Marina, 17.1: Il quartiere dalle origini ai giorni nostri: status quaestionis all’inizio della ricerca, Perugia, Morlacchi, 2020.
R. Carboni – A. M. Corda – M. Giuman (eds.), Il tempo dei Romani: la Sardegna dal III secolo a. C. al V secolo d. C., Nuoro, Ilisso, 2021.
R. Martorelli – D. Mureddu – L. Soro (eds.), Archeologia urbana a Cagliari. Scavi nella chiesa di Sant’Eulalia alla Marina, 17.2: La cava e il thesaurus, Perugia, Morlacchi, 2022.
S. Cisci – R. Martorelli – G. Serreli (eds.), Il tempo dei Vandali e dei Bizantini: la Sardegna dal V al X secolo d. C., Nuoro, Ilisso, 2022.
Categoria Struttura: àrea o parcu archeològicu
Tipologia Contenuti:
Cumplessu archeològicu
Archeologia
Fruibilità: Abertu
Provincia: Casteddu
Comune: Cagliari
Macro Area Territoriale: Sud Sardigna
CAP: 09124
Indirizzo: vicolo Collegio, 2
Telefono: +39 333 9973797
Email: infoeprenotazioni@mutseu.org
Sito Web: www.mutseu.org
ghennàrgiu - nadale
Lunedì - Martedì - Mercoledì - Giovedì - Venerdì - Sabato - Domenica
09:30 - 13:00
Lunedì - Martedì - Mercoledì - Giovedì - Venerdì - Sabato - Domenica
15:30 - 18:30
Informazioni sui biglietti e sull\'accesso: Pro tènnere informatziones semper agiornadas subra de sos oràrios de atzessu e subra de su costu de sos billetes consultare sa pàgina dedicada de su sitiadu web de su gestore.
Modalità di accesso: a pagamentu
Biglietti :
Informazioni sui servizi: Pro sos grupos chi recherent sa bìsita ghiada est netzessària s'aparauladura; est possìbile a cuncordare oràrios de intrada diversos de sos inditados in sa setzione oràrios de su sitiadu web.
Aggiornamento
Servizi
Visite guidate
Dove si trova
Immagini
Anno : 1905
Anno : 1905
Risultati 2 di 122732
Visualizza TuttiVideo
Risultati 2 di 43964
Visualizza Tutti
Commenti