Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Macumere, Necròpoli de Filigosa

Macumere, Necròpoli de Filigosa

Macumere, Necròpoli de Filigosa

Su giassu ᅢᄄ a sas pende·nos sud de s'altura tufacea ue pesat su nuraghe Ruggiu, in su Màrghine, regione de sa Sardigna tzentru-setentrionale.
Sa necròpoli ᅢᄄ nòdida pro àere dadu su nùmene a sa cultura eneolitica de Filigosa-Abealzu. Cumprendet bator tumbas, tres de sas cales (I, II, III) fossadas a su pee de s'altura, sa de bator a unu livellu superiore. Sos interros sunt de su tipu a projetzione orizontale, cun passadissos chi sighint s'inclinu naturale de sa roca.
Sa tumba I presentat unu longu "dromos" chi introduit in unu vanu majore subra de su cale s'aberint ses tzellas segundàrias, duas a s. e bator a d. Su "dromos", furriadu a S-E (m 11,60x0,30-1,50; h m 1,75), introduit in sa tzella a forma de trapètziu (m 4,50x3,50; h m 1,90) chi cunservat subra de su chirru s. duos coppelle emisfèricas e a sa base de su muru unu lettuccio fùnebre (m 2,15x0,60; h m 0,15). Subra de su pamentu, in positzione tzentrale, ᅢᄄ presente unu foghile tzirculare (diam. m 0,97) cun oru anulare in rilievu e coppella tzentrale.
In su muru de fundu de custa càmera sunt realizados duos portellos torrados a pesare: su de s. introduit in unu vanu poligonale e de custu in unu àteru vanu retangulare (largh. m 1,22; h m 1,40); su de d. dᅢᅠ atzessu a unu segundu grupu de vanos dispostos a còpias: unu vanu retangulare (m 1,80x1,30; h m 1,05), un'irregulare, unu vanu subtrapezoidale e unu cuadrangulare (m 2,24x 3,92; h m 1,30-1,10) partzidu in duas alas de unu setu divisòriu tzentrale (h m 0,25).
Sa tumba II presentat unu "dromos" (m 7,00 x 0,95-1,80; h m 1,45) a isvilupu initziale curvilineo, una tzella majore e unos àteros tres vanos dispostos in sutzessione.
Sa tzella majore, a forma de trapètziu (m 2,50x2,50/3; h m 1,40/1,65) e cun bòveda digradante cara a s'intrada, mustra, a su tzentru de su pamentu, unu foghile rituale cun fossetta tzentrale e subra de su muru s. una coppella.
A su tzentru de su chirru de fundu ᅢᄄ su portellu, cuadrangulare (h m 0,65; largh. m 0,50) e cun dòpiu rincasso a curnisa, chi introduit in piticu ambiente cuadrangulare: subra de su muru d. de custu vanu s'aberit s'intrada cuadrangulare a una de tres tzellas, partzida in duos de unu setu divisòriu; subra de su chirru de fundu, in positzione detzentrada subra de sa d., s'aberit imbetzes s'intrada a una de bator tzellas cuadrangulares (m 1,25; largh. m 1,48).
Sa tumba III presentat unu "dromos" e duos vanos coassiali N/S.
Su dromos, furriadu a S (lungh. m 10,50; h m 1,30) creschet in artària e larghesa cara a su fundu e ᅢᄄ cugugiadu in su tretu finale de unu piticu padiglione.
Subra de su muru de fundu s'aberit su portellu cuadrangulare (largh. m 0,80; h m 1; spess. m 0,30), chi ponet in su primu vanu cuadrangulare (m 2,20x2,15; h m 1,40/1,70) chi presentat, a su tzentru de su pamentu, unu foghile tzirculare cun aneddu in rilievu e coppella tzentrale.
Unu portellu (h m 0,60; largh. m 0,40; spess. m 0,28) a su tzentru de su muru de fundu e ornato de una curnisa in negativu introduit in su segundu vanu cuadrangulare (m 1,75x3,85; h m 1,10/1,30).
Fintzas sa tumba IV presentat unu "dromos" sighidu dae tres tzellas coassiali, mentras unu bator vanu laterale ᅢᄄ abertu in su segundu ambiente.
Su "dromos" irregulare (longària m 8,20; larghesa m 0,40/2,10) introduit, a traessu de unu portellu a forma de trapètziu (largh. m 0,80-0,53; h m 0,92) in sa prima tzella cuadrangulare (m 2,65x1,98) cun foghile tzirculare cun coppella (diam. m 0,70) e, subra de su muru s., una pitica nitza ellìtica. De custu vanu s'atzedet a su segundu (m 1,03x1,90) e a su tres vanu (m 1,45x 2,15; h m 1,05), ambos cuadrangulares. In su muru de fundu de su tres vanu ᅢᄄ fossadu su portellu chi ponet in sa de bator càmeras cuadradas (m 1,55x1,02; h m 0,80).
Sa necròpoli, ue sa presèntzia de ossos umanos scarnificate atestat su ritu de s'interru segundàriu, fiat istadu in impreu de sa metᅢᅠ de su de III millènnios a sos cumintzos de s'II millènniu a.C.

Istòria de sos iscavos
Sas tumbas fiant istados fossadas in su 1965 de Ercole Contu. Unu segundu interventu ᅢᄄ istadu giutu, in sos annos '80, de Alba Foschi.

Bibliografia
E. Contu, "Notiziario", in Rivista di Scienze Preistoriche, XX, 1965, pp. 377-379;
A. Moravetti, Relazione preliminare sui monumenti archeologici dei comuni di Birori, Borore, Bortigali, Macomer e Sindia, Macomer, 1973;
V. Santoni, "Nota preliminare sulla tipologia delle grotticelle artificiali funerarie in Sardegna", in Archivio Storico Sardo, 30, 1976, pp. 3-49;
A. Foschi, "La Tomba I di Filigosa (Macomer)", in Atti della XXII Riunione dell'Istituto Italiano di Preistoria e Protostoria, 1980, pp. 289-293;
A. Foschi, "Macomer (Nuoro), Località Filigosa", in I Sardi. La Sardegna dal paleolitico all'età dei nuraghi, a cura di E. Anati, Milano, Jaca Book, 1984, pp. 203-204;
A. Foschi Nieddu, La tomba I di Filigosa (Macomer-Nuoro). Alcune considerazioni sulla cultura di Abealzu-Filigosa nel contesto eneolitico della Sardegna, Nuoro, Coop. grafica nuorese, 1986;
A. Moravetti, Ricerche archeologiche nel Marghine-Planargia. Il Marghine - Monumenti, Parte prima. Sassari, C. Delfino, 1998 (Sardegna archeologica. Studi e monumenti; 5), pp. 91-97;
A. Moravetti, Ricerche archeologiche nel Marghine-Planargia. La Planargia – Analisi e monumenti, Parte seconda. Sassari, C. Delfino, 2000 (Sardegna archeologica. Studi e monumenti; 5).

Comente arribbare
Cròmpere sa periferia Nord de s'abitadu de Macumere e, pagu in antis de arribbare a s'Ispidale Tzivile, svoltare a dereta in un'istrintu caminu asfaltada chi giughet a su montigru de Filigosa subra de sa cale pesat su Nuraghe Ruggiu. Sa necròpoli de Filigosa ᅢᄄ fossada a mesa costa de su pendio.

Categoria Struttura: àrea o parcu archeològicu

Tipologia Contenuti: Cumplessu archeològicu
Archeologia

Fruibilità: Abertu

Provincia: Nùgoro

Comune: Macomer

Macro Area Territoriale: Tzentru Sardigna

CAP: 08015

Indirizzo: SS 129 bis

Telefono: +39 347 9481337 +39 0785 743044 +39 0785 70475

Email: info@esedraescursioni.it esedraescursioni@libero.it

Sito Web: www.esedraescursioni.it/escursioni-servizi/sistemamusealemacomer

Facebook: www.facebook.com/esedraescursioni

ghennàrgiu - nadale

Lunedì - Martedì - Mercoledì - Giovedì

09:30 - 13:00

Informazioni sui biglietti e sull\'accesso: Sos billetes pro sas bìsitas ghiadas podent èssere acuistados diretamente acanta su giassu de sa Necròpoli de Filigosa. Aparauladura rechesta pro su merie.

Modalità di accesso: a pagamentu

Biglietti :

  • Intreu : 4 €, adultos, .

  • Reduidu : 3 €, scolaresche, grupos in prus de 19 persones, .

  • De badas : 0 €, minores finas a sos 5 annos, istudiantes universitàrios, isentos, .

Informazioni sui servizi: Sa bìsita ghiada est cumpresa in su prètziu de su billete.

Aggiornamento

22/5/2025 - 11:00

Servizi

Visite guidate Visite guidate

Dove si trova

Commenti

Scrivi un commento

Invia