Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Bonolva, Afriscos de Santu Andria Priu

Bonolva, Afriscos de Santu Andria Priu

Bonolva, Afriscos de Santu Andria Priu

In sa necròpoli di Santu Andria Priu, costituida dae una bintina de tumbas ipogee, petzi una domus de janas - sa tumba VI, nòdida fintzas comente a Tumba de su Capu - est istada torrada a impreare pro su cultu cristianu, in duos momentos in cronologia distintos, finas a arribbare a nois comente a crèsia dedicada a Santu Andria.
Sa tumba est costituida dae degheoto ambientes, de cales sos tres majores s'allìniant longu s'asse longitudinale. Sa tzella intermèdia cunservat lacerti de afriscos cristianos in su muru in cale s'aberit su coladòrgiu a sa càmera prus interna: in artu, intro unu ricuadru delimitadu dae una fasca ruja, sunt pintados festones e uccelletti, mentras a manca una figura feminile càstiat s'ispetadore e in manera cuntemporànea si girat a sa rughe rafigurada subra lu bàrigo de coladòrgiu a sa càmera interna. In sos muros de custa ùrtima sunt rafigurados, de manca, unas cantas iscenas de s'infàntzia de Gesùs acumpangiadas dae sas imàgines de sa manu divina benedicente, de sos paones e de s'annùntziu a sos pastores. A su tzentru, in asse cun s'intrada, s'agatat sa figura de Cristu benedicente. Sas figuras de chimbe santos, identificados comente a apòstolos de sos nùmenes, òcupant sos muros de dereta, sighidas dae San Giovanni Battista, de sa Madonna e de àteros chimbe apòstolos o santos.
Suta de s'afriscu de su Cristu benedicente est istadu individuadu unu àteru pìgiu pitòricu cun sos matessi caràteres tècnicu-formales de sas pinturas de sa càmera intermèdia, pertinentes a unu primu impreu cristianu de s'ipogeu preistòricu. A pustis de custu momentu, pro su cale no est possìbile a crarire si si trataret de un'impreu funeràriu o cultuale, fiat arribbadu sa trasformatzione a crèsia, documentàbile gràtzias a s'iconografia de sos afriscos de sa càmera prus interna. Su vanu prus a curtzu a s'intrada aiat tentu sa funtzione de nartece, destinadu a acollire cussos chi ancora no aiant retzidu su batiare, cuddu tzentrale fiat istada riusato comente a àula pro sos fideles chi, imbetzes, aiant giai retzidu su sacramentu de su batiare, e su vanu sutzessivu comente a presbitèriu, ispàtziu riservadu a sos satzerdotes.
Sos afriscos de sa càmera intermèdia sunt datados dae sos istudiosos intre su IV e su sèculu VI. In sa càmera prus interna, imbetzes, sos afriscos sunt datàbiles, puru cun carchi duda, a sa segunda metade de su sèculu VIII. A edade bizantina sunt istadas ricondotte sos duos interros ricavadas in su pamentu de su nartece.

Istòria de sos iscavos
Sende chi s'àrea archeològica esseret nòdida a sos istòricos giai de su Chimbighentos, petzi in su 1916 fiat istada organizada una bera e campagna pròpia de iscavu, giuta dae Antonio Taramelli, chi aiat realizadu de sos cuidados rilievos. Su restàuru de su monumentu fiat istadu fatu a sa fine de sos annos Noranta de su sèculu passadu.

Bibliografia
G. Spano, "Catacombe di Sant'Andrea Abriu presso Bonorva", in Bulletino Archeologico Sardo, II, pp. 170-179;
A. Taramelli, Fortezze, recinti, fonti sacre e necropoli preromane nell'agro di Bonorva, collana "Monumenti antichi dei Lincei", Roma, 1919, coll. 765-904;
R. Caprara, La necropoli di Sant'Andrea Priu, collana "Sardegna Archeologica. Guide ed itinerari", Sassari Carlo Delfino, 1986, pp. 3-73;
A. Saiu Deidda, "Il corredo iconografico nell'architettura rupestre della Sardegna. Le pitture di Sant'Andrea Priu", in Atti del seminario di studio: il popolamento rupestre dell'area mediterranea. La tipologia delle fonti, gli insediamenti rupestri della Sardegna", Lecce, 1988, pp. 279-291;
A.M. Nieddu, "La pittura paleocristiana in Sardegna: nuove acquisizioni", in Rivista di Archeologia Cristiana, LXXII, 1996, pp. 245-283;
La necropoli di Sant'Andrea Priu, a cura di A. Boninu-M. Solinas, Macomer, 2000;
R. Coroneo, "Gli affreschi di Sant'Andrea Priu a Bonorva. Nota preliminare", in Archivio Storico Sardo, XLIII, 2003, pp. 9-38;
R. Coroneo-R. Serra, Sardegna preromanica e romanica, collana "Patrimonio artistico italiano", Milano, Jaca Book, 2004, pp. 61-68;
R. Coroneo, Chiese romaniche della Sardegna. Itinerari turistico-culturali, Cagliari, AV, 2005, pp. 55-56.

Comente arribbare
Dae s'abitadu de Bonolva, pigare su caminu pro Bono e la cursare pro unos 6 km, duncas svoltare a dereta in unu caminu asfaltadu chi giughet a sa crèsia de su campu de Santa Lughia. La superare e sighire pro àteros 500 metros belle finas a cròmpere, subra de sa manca de su caminu, s'àrea acresurada de sa necròpoli.

Tipologia Contenuti: Cumplessu archeològicu
Archeologia

Provincia: Sassari

Comune: Bonorva

Macro Area Territoriale: Nord Sardigna

CAP: 07012

Indirizzo: SP 43 - 07012 Bonorva - località Santa Lucia

Telefono: +39 348 5642611

Email: santandreapriu@libero.it

Sito Web: santandreapriu.mystrikingly.com

Facebook: www.facebook.com/necropoli.santandreapriu.5

Informazioni sui biglietti e sull\'accesso: Pro pòdere bìdere sos afriscos de Santu Andria Priu bisòngiat rivolgesi a su gestore de s'àrea de sa Necròpoli de Santu Andria priu. Andas a su giassu web. In sos meses ierriles dae santandria a freàrgiu sa necròpoli aberit petzi subra de aparauladura mutende cun unu cogruo antìtzipu su nùmeru +39 3485642611, o iscriende a su curreu eletrònicu santandreapriu@libero.it

Aggiornamento

4/6/2024 - 10:22

Dove si trova

Commenti

Scrivi un commento

Invia