Sa rafinatzione de sa farinas (faghes ischit farra) fiat una faina prettamente feminile.
Sa setacciatura teniat sa fine de separare sos diversos cumponentes de su sfarinato integrale, otenende·nde crusca, farina, semola, cruschello; ingredientes fundamentales pro sos diversos tipos de pane.
Sas operatziones de setacciatura, a segunda de s'àrea de s'Ìsula si podiant acumprire in “ischit lolla” (su loggiato) campidanesu o “ischit lògia” barbaritzina, etc. Sas fèminas chi si dedicaiant a custa ammenta de operatziones coberiant sos pilos cun unu mucadore e bestiant unu grembiale, non petzi pro tutelare in manera igiènica sas farinas, ma fintzas pro amparare sa pessone pròpia de sos materiales bolados #lu.
Sas fèminas chi s'accingevano a sas operatziones de vagliatura teniant a disponimentu totu sos trastos (strexus) netzessàrios. Totu sos ogetos indispensàbiles a sos fines de sa panificazione, inclùdidu “subra de strexu ’e fenu” (sedatzos e cesti indispensàbiles pro sas operatziones de vagliatura), faghiant parte de sa doda de s'isposa. Bi fiant “is crobis” cesti de diferente medida e de sos artos oros, in fenu o asfodelo fittamente atritzados, agabbados a su cuntenimentu de sos diferentes sfarinati; “subra de canisteddu”, unu mannu canestro ladu, fintzas issu in fenu o asfodelo, continente unu panchetto de linna (sedatzadori). Subra custu ùrtimu fiat imbaradu su primu sedatzu (sedatzu de ferru / sedatzu de sgràngiai / sadassu largu), a su cale fiat imprìmidu unu movimentu rotatorio e sussultorio, in modu tale de fàghere frorire sa crusca (gràngia, etc.) de su sfarinato integrale. Su segundu sedatzu (sedatzu de pilu / sedassu cottu), de crine o fil dae ferru, serbiat a separare sa crusca prus sùtile de cudda prus grussa. Su de tres sedatzos fiat “in susu de sedat” pro separare sa semola (sìmbula) de sa farina (scetti, pòddine). Un'ùrtimat setacciatura (aggrumai ischit sìmbula) permitiat sa cumpleta rafinatzione de sa semola, chi s'oteniat imprimende a su cesto (subra de paline) movimentos rotatori e sussultori, eja de cuntzentrare su cruschello in sa parte tzentrale de issu.
Si sas fèminas campidanesas esecutaiant sas operatziones de vagliatura sèidas subra de bassos iscannos, sas barbaritzinas impreaiant esecutare sas matessi operatziones sèidas a terra, cun sas ancas rugradas o in manera alternativa torradas a pinnigare cara a l'interno.
Aggiornamento
Commenti