S'istile Costa Smeralda

Sa creatzione de sa Costa Smeralda, operada dae s'omònimu Cunsòrtziu nàschidu in su 1962, signat su cumintzu de su boom turìsticu in Sardigna. S'àrea interessada dae custu rilevante fenòmenu architetònicu, ma fintzas econòmicu e culturale, fiat estèndida belle 50 km intre Altzaghena e Terranoa e pertocaiat una fita de territòriu agiumai disabitada.

Lu Cunsòrtzio, intre sos cales primos sòtzios fiat s'Aga Khan Karim, si fiat costituidu a inghìriu a un'organigrama tèteru meda, su cale printzipale pernu programàticu fiat rapresentadu dae su Comitadu de Architetura, chi acumpriat unu còmpitu de controllu e regulamentatzione de cale si siat atzione edilìtzia deveret tènnere logu a s'internu de sa Costa Smeralda, subra de sa base de unu programa de fabbricatzione cojuadu appieno fintzas de su Comunu de Altzaghena.

Tale modalidade de atzione aiat generadu bene chitzo cuntrastos repìtidos cun sa Regione Autònoma de sa Sardigna, sa cale però no aiat resèssidu in manera essentziale a arginare su balente efetu programàticu de su Cunsòrtziu. Aiat acontèssidu gasi chi sas costas incontaminate de s'àrea fiant istados sugetas a un'intensu fenòmenu de antropizzazione. Unu de sos printzipales artèfitzes de s'operatzione fiat istadu s'architetu Luigi Vietti, imbentore de su nùmene de Costa Smeralda e de medas unos àteros topònimos destinados a devènnere bene chitzo meda notes.

Su primu de sos insediamentos creados dae Vietti fiat istadu Porto Cherbu. Su modellu urbanìsticu impreadu era paragonàbile a su de unu burgu medievale, cun s'importante variante però de collocare a su tzentru de su "burgu" su tzentru cummertziale de sas boutiques e deos agatas.

A sa toponomàstica de sos ispàtzios internos a su "burgu" benit afidada una funtzione evocativa de s'impreu matessi a cale cuddos ispàtzios podiant o deviant èssere destinados: naschent gasi sa Passigiada, sa piazzetta de sos Archi e cudda de sas Chiacchiere. Naschet fintzas su gai naradu Istile Mediterràneu, un'istile de su totu imbentadu basadu subra formas simpres, volùmenes ladinos, in calicunu modu presos a sa situatzione ambientale, arcos repìtidos, intonaci craros o comente si siat de colores pastello.

In su 1963 benit realizadu s'albergo "Sa Pitrizza" de Vietti, costituidu dae una sèrie de villas in manera assoluta imboligadas dae sa fita vegetatzione, semper contraddistinte de s'estrema cura in su sèberu de sos materiales de fàbricu e in sas fòrmulas architetònicas, tantu simples cantu elitàrias.

Ancora oe abarrat sena duda bene reconnoschìbile su forte caràtere de sas primas realizatziones edilìtzias respetu a sas sutzessivas operatziones ispeculativas, meda prus pagu atentas a su crompimentu de un'integratzione cantu prus possìbile "naturale" cun su territòriu.

Aggiornamento

11/3/2024 - 10:35