Sas iscritziones gregu-bizantinas

In sa Sardigna meridionale si cunservant unas cantas iscritziones medievales in limba grega, sa cale importu torrat a sètzere in su fatu chi bi si leghent sos nùmenes de sos locales rapresentantes de s'imperu romanu de Costantinòpoli. Si tratat fortzis de nùmenes pròpios (Torcotorio, Salusio, Orzocco), chi posca ant a devènnere tìtulos dinàsticos de sos Lacon-Gunale, giùighes de Casteddu.

Peruna iscritzione est datada ma totus si còllocant verosimilmente intre sa metade de su X e sa metade de su sèculu XI.
Sos tzentros de provenièntzia sunt Assèmini (crèsia de San Giovanni), Santu Antiogu (basìlica de su màrtire), Dèximu Putzu o Bidda Sorris (oe in su Museu Archeològicu Natzionale de Casteddu). In orìgine sas iscritziones s'agataiant a s'internu de crèsias chi gosaiant de unu status particulare, ligadas a s'aristocratzia dominante in Casteddu a traessu de una sèrie de vìnculos de cales isfugit sa giusta natura. Fiant fortzis aiat pedidu de famìlia, assetiadas in sos logos nadales de sos pessonàgios ammentados in sas iscritziones, o aiat pedidu de interru de sos matessi, o ancora aiat pedidu de ispetziale rilevàntzia in su tessutu devozionale de sa Sardigna meridionale.

In ogni casu, paret chi a traessu de custas iscritziones sos primos giùighes de Casteddu cherrerent afirmare sa pròpia cròmpida autonomia a traessu de unu sistema de iscrituras "espostas". Non petzi: a sas iscritziones s'acumpàngiant isculturas marmòreas de arredu litùrgicu, chi evidèntziant su cuntestu culturale intro cale sas une e sas àteras fiant bènnidos formuladas e prodùidas.
Su momentu istòricu bidiat de unu chirru lu si consolidare de s'autonomia locale, de s'àteru su rinsaldarsi de sos raportos amministrativos, religiosos, artìsticos cun Costantinòpoli, fintzas a traessu de sas relatziones culturales cun sa costa campana.

Aggiornamento

20/9/2023 - 11:08