Sas orìgines de s'architetura in Sardigna

Tàtari, altare prenuràgicu megalìticu de Monte de Accoddi. Foto de Bruno Manunza, 2009, de Sardigna DL

Cun su tèrmine "architetura" si devet cumprèndere "s'ammenta de sas mudas e de sas alteratziones introduidas subra de sa superfìtzie terrestre, in bista de sas netzessidades umanas, eccettuato petzi su puru desertu".
A sa lughe de tale definitzione, assùmida ancora oe comente a bàlida de sa majore ala de sos testos de architetura moderna, aparit legìtimu, in lìnia de printzìpiu, faeddare de "architetura" fintzas pro su Paleolìticu, sa fase cronològica prus antiga de s'istòria de s'òmine.
Si colemus però dae su livellu teòricu a cuddu pràtico, si devet cunstatare chi, pro cantu pertocat su Paleolìticu inferiore e su Paleolìticu mèdiu, in Sardigna non sunt istadas rilevados rastros architetònicas riferibili a custos perìodos.
Est plausibile ipotizare chi s'ausèntzia de tales rastros siat in atribuire a sa deperibilità de sas istruturas abitativas realizadas in custas fases cronològicas: simpres cabannas fortzis realizadas in materiale deperibile (linna, ossu, peddes, frasche).
Ateretantu difìtziles de rilevare aparint sos rastros de modestas mudas de s'organizatzione de s'ispàtziu internu o de s'intrada prodùidas dae sa frecuentatzione de grutas e amparos sottoroccia.
Sa situatzione documentària megiorat in su Neolìticu: cun sa nàschida de sa laurera e de s'allevamentu si manifestat s'architetura in sentidu pròpiu, est a nàrrere "s'abilidade de connòschere e modellare su territòriu abitadu".
In manera relativa a custu perìodu, sa Sardigna at torradu istruturas muràrias e "sacas" de cabannas, oltreché istruturas funeràrias de vàriu tipu.

Aggiornamento

8/7/2025 - 13:47