Fiolinas, Nuraghe Corvos

Su nuraghe s'aorat in giassu de su campu.
Su Corvos est unu nuraghe de tipu cumplessu assentadu dae una turre printzipale e de unu bastione cun duas turres segundàrias. Su monumentu presentat sa peculiaridade de èssere istadu restauradu in antigu a pustis de su tzedimentu de sas istruturas muràrias superioras o pro sa netzessidade de realizare un'ulteriore pranu.
Sa turre printzipale, cudda mègius cunservada, tenet pranta tzirculare (diam. m 13,60; alt. m 8,20) e est costruida a sa base cun blocos de calcare de grandu dimensiones in pessu chi sbozzati; a issos, in su cursu de su restàuru, sunt istados subrapostos contzet de trachite iscura bene traballados.
Su restàuru no aparit pèrpere: in su chirru NE, cun probabilidade interessadu dae su tzedimentu de sas istruturas, interessat fintzas sos filari calcàreos sutastantes, mentras in sos chi abarrant chirros s'impostat cun regularidade subra de s'istrutura originària in calcare.
S'intrada a sa turre printzipale, orientadu a SI (alt. m 0,85), est cugugiadu dae un'architrave cun duos spiragli de iscàrrigu chi presentat, subra de sa cara interna, una risega.
Una bistosa lesione interessat oe su stipite s. e at causadu su positzionamentu de una pedra de amparu chi ostruisce ala de s'intrada.
Su passadissu restrostante (lungh. m 4,80; alt. m 2,25) presentat a s. sa nitza de passadissu (m 1,70 x 1,10 x 1,05 h) e a d. s'intrada de s'iscala (m 1,70 x 3,20 h ) oe ingombra de macerie.
Cursende custa ùrtima si crompet sa tzima de sa turre ue si cunservant iscassos restos de sa càmera superiora.
Su passadissu giughet a sa càmera a "tholos", cun fundu in manera lèbia incarcada (m 4,30 x 4,50; alt. m 5,30) fraigada cun pedras de dimensiones decrescenti, postas in òpera cun cura.
Subra de su profilu de su vanu s'aberint, cun disponimentu a rughe, tres nitzas: sos vanos de manca e tzentrale tenent fundu semitzircolare, cuddu subra de sa d. s'isvilupat a "L".
Su bastione (largh. m 24; spess. m 6) inserraiat duas turres oe agigu leggibili subra de su terrinu (diam. m 7,50 e m 9).
Sas cortinas muràrias de su corpus agiuntu affiorano in pessu chi a etzetzione de su chirru a sud-ovest, imbeniente a sa scarpata chi falat a su riu Mannu, ue sas istruturas s'ergono pro un'artària resìdua de belle 2 m subra de tres filari de pedras.

Istòria de sos iscavos
Sa necròpoli est istada indagada dae Paolo Melis.

Bibliografia
Ministeru de su Pùblicu Annestru, Elenco edifìtzios monumentales, XIX, Roma, Tip. operaja romana cooperativa, 1922, p. 96;
A. Taramelli, "Fògiu 193: Bonolva"in Editzione archeològica de sa carta de Itàlia a su 100.000, 37, Firenze, Istitutu geogràficu militare, 1940, p. 129;
E. Melis, Carta de sos nuraghes de sa Sardigna: monumentos preistòricos in su comunu de Mamujada, Spoleto, Artes gràficas Panetto & Petrelli, 1967, p. 118;
E. Contu, "Su nuraghe", in Sa Tziviltade nuràgica, Milanu, Electa, 1990, pp. 35-99;
D. Pulacchini, "Notiziario", in Nou bullettino archeològicu sardu, 4, 1993, p. 273;
P. Melis, "Apretos archeològicos in su territòriu de Fiolinas (Sassari)", in Rivista de iscièntzias preistòricas, L, 1999-2000, pp. 375-412;
P. Melis, Sa tumba de Campu Lontanu in su territòriu de Fiolinas, cannaca "Sardigna archeològica. Ghias e Itinerari", Sassari, Carlo Delfino, 2001, pp. 38-42.

Comente arribbare
Dae sa SS 131 a s'artària de Sassari in diretzione de Aristanis-Casteddu, a su bìviu de Fiolinas s'acumprida a s. subra de sa SP 3 e si sighit subra de sa matessi carreggiada finas a cròmpere su paisu, chi si rugrat. Si sighit cara a Carzeghe svoltando però deretu a s. a pustis de tènnere oltrepassando sa crèsia de Sant'Antonio. Si sighit ancora pro pagos km finas a adobiare su nuraghe, in curtzesa de su caminu.