Cartaginesos in Sardigna

Cutura fenicio-punica, diademal, lamina d'oro lavorata a sbalzo

A movimentare sa situatzione de relativu echilìbriu aende·si instaurada in Sardigna in edade fenìtzia intre fortzas culturales diferentes, arribbant a s'ìsula, a inghìriu a sa metade de su VI sec. a.C., sos Pùnicos, overas sos "fenìtzios" de Cartàgine, sa balente colònia fenìtzia fundada in su Nord Àfrica cara a sa fine de s'IX sec.a.C. Su coladòrgiu de sa Sardigna suta de su domìniu cartaginesu aiat annoditadu galu de prus su fenòmenu de integratzione intre Sardi e Fenìtzios. Tale fenòmenu aiat abarradu ativu a longu fintzas a pustis de sa conchista romana de s'ìsula.
A su contràriu, s'addòbiu in s'ìsula intre Fenìtzios e Cartaginesos aiat provocadu cudda cuntierra chi non si fiat manifestadu in su cuntatu intre sas gentes nuràgicas e fenìtzias.
Sos datos archeològicos rilevados a Monte Sirai, unu de sos giassos-crae pro s'istrategia fenìtzia e pùnica de controllu territoriale de s'ìsula, ammustrant rastros ladinos de destruidura e fogu riferibili pro como meda in cale sos Cartaginesos aiant lòmpidu a Sardigna.
Sa resessida de sas codìssias de conchista de s'ìsula a banda de sos Cartaginesos fiat istadu agiuadu fintzas de s'alleàntzia polìticu-militare cun sos Etruscos, sa cale aiat tentu ripercussioni non petzi locales, ma fintzas in su scacchiere mediterràneu.
Sa presèntzia cartaginesa fiat istadu afortiada dae sa creatzione de noas tzitades, comente a Cornus (Santa Caterina de Pittinuri) e Neapolis (Gùspini). Fiant naschidos fintzas noos tzentros minores e fortificatziones aia isparidu in vàrias zonas de su territòriu isolanu.
In manera piessigna intensu si fiat fatu in custa fase s'isfrutamentu agrìculu, finalizzato in particulare a sa produtzione cerealicola.

Aggiornamento

17/7/2025 - 12:28