Natividade de Maria

Sa liturgia catòlica e sa Crèsia ortodossa tzèlebrant sa nàschida de Maria su 8 cabudanni. Sa Natividade de sa Madonna est connota fintzas comente sa festa de Santa Maria Pitzinna. Sas tzelebratziones e sos ritos festivos sunt difùndidos in totu s'Ìsula. Inoghe nos amus a limitare a mentovare, a tìtulu esemplificativo, unos cantos esèmpios.

In Bonolva Santa Maria Pitzinna, chi de su paisu in provìntzia de Tàtari est patrona, est istada omaggiata in su 2014 cun un'apòsitu murale chi la rapresentat, esecutadu dae s'artista Pina Monne.

Ammajadora in manera piessigna, durante sa festa bonorvese, de sa durada de tres dies, est sa professone in sas bias de su paisu cun su bultu de Santa Maria Pitzinna. In Nule, in su Gotzèanu, e a Ùsini, in sa sub-regione istòrica de su Coros, sa professone est fintzas unu momentu de esibitzione folclorìstica. In Ùsini sa professone chi rugrat sas bias de su paisu cumprendet non petzi sa banda musicale de Piaghe, su coro de Ùsini, sa Confraternita de Santa Croce, ma fintzas figurantes cun besto sos bestires traditzionales de Uri, Sòssu, Ìtiri Cannedu, Sènnaru, Osilo, Nùgoro, Piaghe, Bitzi, Thiesi, Ossi, Su Burgu, Tissi, Trinidade de Agultu.

A sa festa chi tzèlebrat sa Natividade de Maria est assotziada, comente in su restu de Itàlia, una forte devotzione populare. Tantu chi a Cuartu Sant'Aleni durante sa Santa Messa de su 8 cabudanni sunt afidados a Santa Maria Pitzinna totus sos noos nàschidos de s'annu in corsicanu. In sa matessi Cuartu Sant'Aleni Santa Maria Pitzinna est fintzas denumenada Santa Maria Cepola, de su nùmene de sa cresiedda ue est custoidu su bultu chi sa matessi die de sa Natividade cursat unos cantos caminos de sa tzitade, acumpangiada dae sa banda musicale e de su grupu folk. Cun probabilidade costruida subra de sos rùderes de una crèsia paleocristiana, sa crèsia de Santa Maria Cepola est documentada dae su sèculu XI. “Cepola”, topònimu de orìgine dudosa ma bene atestadu dae sas fontes medievales, verosimilmente designaiat unu bidditzolu oe inserradu comente a bighinadu a s'internu de Quartu. Su nùmene de logu, non prus cumpresu, at finidu pro èssere impreadu cun sa funtzione de determinatzione de su tìtulu de sa Madonna, o a livellu populare deformato in Cipudda (Cipolla), Santa Maria Cipolla.

In Samugheu pro sas duas dies de sas festas (7 e 8 cabudanni) sa vida comunitària s'iscòstiat a sa bia de sa cresiedda de su campu intitulada a Santa Maria. Su merie de su 7 una longa professone movet de sa crèsia parrochiale de su paisu e si dirighet cara a sa crèsia de su campu cun su bultu de Santa Maria Pitzinna. A s'arribu a s'internu de su santuàriu est cantadu su rosàriu. A pustis de sa chena, ammaniada in sos muristenes e consumada in curtzesa de su santuàriu, a su sonu de s'organeddu, pigant su bia sos ballos traditzionales.

In fines, a Sriugus Donigalla, paisu de sa Trexenta, in ocasione de sas tzelebratziones de sa Natividade de Maria s'assistit a s'oferta rituale de su cero a sa Madonna. Su paisu or como numenadu si distinghet de sos àteros tzentros de sa Sardigna (Tàtari, Nulvi, Piaghe, Igrèsias), in sos cales sos ceri de unu tempus oe so candelieri de linna (o a Nulvi de cannas e cartapesta), in prus de chi pro su materiale, pro s'ocasione de s'oferta a sa Vèrgine: sa sua Dormitio e Assuntzione a su chelu de sa Madonna e non sa Natividade sua.

Su cero prus antigu a Sriugus Donigalla torrat a artziare a su 1600. Bi sunt, posca, una chimbantina de ceri riconducibili a èpocas prus reghentes, in manera rigorosa realizados in chera vìrgine e ofertos a sa Madonna de sos abitantes de su logu. Bos nde sunt, in prus, tres omaggiati de sas comunidades de Partiolla, Nurri e Orroli.

Segundu traditzione, sas festas prevident un'ammajadora professone in ocasione de sa cale sos prus giòvanos e in fortzas intre sos abitantes de su paisu giughent in coddu sos ceri votivos.

A su ritu religiosu sighint addòbios tziviles cun garas poèticas e ispetàculos musicales.

Aggiornamento

3/9/2024 - 11:52