Su cumplessu cumprendet un'altare, unu bidditzolu e una necròpoli ipogeica. S'altare est ùnicu in su gènere suo in s'ìsula e in su Mediterràneu otzidentale. S'assentat de grandu terratza truncu-piramidale (m 36 x 29; alt. m 5,40) e de una longa pigada de atzessu a forma de trapètziu (lungh. m 41,80; largh. m 7,00/13,50; alt. m 9,00). Sa muratura esterna est costituida dae filari irregulares de grandu blocos calcàreos sumariamente sbozzati.
S'istrutura cuntenet unu prenimentu istratificadu de terra e pedras.
S'edifìtziu si subraponet a un'altare pretzedente formadu dae una terratza cuadrangulare de minores dimensionas (m 23,80 x 27,40; alt. m 5,50) e de una pigada (lungh. m 25; largh. m 5,5). Subra de sa tzima de sa terratza fiat situadu su sacello retangulare (m 12,85 x m 7,20) intonacato de ocra (su "tèmpiu ruju"), de su cale si cunservant su pamentu e, in ala, su muru perimetrale (alt. m 0,70) cun intrada fiancheggiato de duas cheas; unas àteras cheas, destinadas a cuntènnere sas traes portantes de sa cobertura a dòpiu spiovente, sunt presentes in su pamentu de su vanu.
Custu primu altare fiat bènnidu fraigadu in una fase evòlvida de cultura Otieri (3200-2800 a.C.) a su tzentru de unu coevo istadu de cabannas cuadrangulares, e subra sos restos de unu prus antigu bidditzolu de cabannas tzirculares fortzis chi torrat a artziare a fases de cultura San Ciriaco (3400 a.C.).
De su bidditzolu Otieri si cunservant unos cantos elementos collegados cun s'isfera de su sacru: una tàula pro ofertas de trachite de forma irregulare (m 2,80 x m 2,18) - a ridosso de su chirru deretu de sa pigada – e unu menhir (alt. m 4,44) subra de su chirru s., torradu a pesare in annos reghentes.
Su fogu de s'altare, a sos tempos de sa cultura Filigosa (2800 a.C. belle), aiat rèndidu netzessària sa realizatzione de una noa istrutura, cudda oe cunservada. Torrat a artziare fortzis a custa fase unu lastrone a forma de trapètziu calcàreu (m 3,15 x m 3,20) - situadu in s'oru de sa pigada – poggiante subra de tres bases litiche e frunidu de sete istampos a sos oros e de un'inghiottitoio naturale sutastante: fortzis una tàula pro sacrifìtzios cruenti.
Serentes a su lastrone, ma angenas a s'àrea archeològica, sunt duas pedras calcàreas sferoidali de natura sacra (circonf. m 4,85; alt. m 0, 90 - diam. m 0,60). Unas àteras tres stele calcàreas acudint dae s'edifìtziu: un'(intro sa pigada), a cantos (m 0,40 x m 0,36), presentat una losanga e de sas ispirales; sa segunda (ladu N de sa terratza), arta m 1,15, mustra una figura feminile istilizada; sa de tres (àngulu d. de sa terratza), ellìtica (m 0,28 x m 0,18), est signada dae 13 scanalature parallelas rugradas dae a su mancu unas àteras duas perpendiculares.
Sas cabannas de su bidditzolu chi inghìriant s'altare e sa pigada – chi torrant a artziare in ala a sa fase Abealzu (2600 a.C.) - tenent muros retilìneos formados dae unu zoccolo de piticas pedras subra de su cale s'imbaraiat un'istrutura de matones cruos o de cannas e frasche intonacata. Palos conficcati intro cheas in su pamentu sustentaiant coberturas de frasche a un'o duos spioventi. Sos vanos presentant foghiles retangulares, cun oru in rilievu, fatu de arghidda.
Intre sas istruturas fossadas est in manera piessigna interessante sa "cabanna de su maiàrgiu" - situada acanta s'àngulu NE de sa terratza – a forma de trapètziu, cun 5 ambientes de forma irregulare cugugiados dae unu cobertura a ùnicu spiovente; sa cabanna devet su nùmene a una punta de corru bovinu e a unas cantas conchiglie bivalvi agatadas intro una broca.
Su giassu fiat istadu frecuentadu ancora a sos tempos de sa cultura Monte Claro, de su Vasu campaniforme e Bunnànnaru, e prus cando non cando, in edade nuràgica, fenìtziu-pùnica, romana e medievale.
Sa necròpoli est fossada in su muru calcàreu cara a su cursu de su riu de Ottava, a 500 m de s'altare. S'assentat de oto ipogeos pluritzellulares s'ispissu decorados dae protomi bovinas e de elementos architetònicos.
Aggiornamento
Video
Commenti