Bia Roma delimitat a S su bighinadu istòricu de sa Marina. Sos palatzos sostituint su sistema fortificadu, giai imperniato subra de sos bastiones de Santu Agostino (atuale rugrada cun largu Carlo Felice) e de sa darsena (a àngulu cun su viale Regina Margherita) derrùidos in su 1863.
Su caminu est caraterizadu dae una palazzata porticata in manera ecclettica, cumintzada in s'ùrtimo ventennio de s'Otighentos e mai urtimada. At semper rapresentadu una de sas passigiadas casteddàias prus frecuentadas. S'atuale assentu suo est tzertamente prus modesta de sa chi previdiant unos cantos progetos impostados subra de sa riproposizione de solutziones monumentales, subra de sa sia de su pranu pariginu de Haussmann.
Su cursu Vittorio Emanuele delimitat s'àrea subra de cale s'est atestadu s'isvilupu de su Otighentos de su bighinadu, sa cale diversidade de impiantu respetu a sa zona a monte est evidentziada dae sa presèntzia de cumpatos blocos edilìtzios subra de una trama viària ortogonale, articulada a fùrriu a s'ampra retangulare pratza de su Carmine chi si crompet de su cursu sighende in diretzione S/O sa bia Tàtari. Intre sos palatzos de sas caraterìsticas parìviles chi bi prospettano, sa de sas Postas e Telègrafos.
Cara a su 1870, bia Roma si mutiat bia San Frantziscu a su molu, e fiat un'isfilada de piticas domos a pian terrenu e primu a bellu istadas dae famìlias de operajos e de gente de mare. Una fila de domos s'agataiat fintzas adossada a sos bastiones de su molu. Fiant domos populares de duos o tres aposentos cada e sos pranos bassos fiant ocupados dae piticas butegas o de trattorie populares. Sos locales fiant nòdidos pro su coghìngiu de interiora bùulas. Su pische fiat bèndidu a modico prètziu in piticos casotos belle bighinos a su molu. Su logu fiat mutidu "S'arrestregliu". Su nùmene derivat de su fatu chi cuddas barracas fiant serradas cun assos de linna. Pro bisòngios edilìtzios, est a nàrrere pro sa creatzione de su portu, si fiat decretadu sa demolitzione de sas domos adossadas a su molu in su 1881. Ue como pesat sa Rinascente, bi fiat su baraccone de su tzìnema Iris, e pesaiant grandu istabilimentos pro la contzat de sas peddes e de su còrgiu (istabilimentos Manca, Piroddi, Gavaudo, Loddo, Spissu e àteros), chi fiant istados trasferidos a sa periferia de sa tzitade.
Su primu a cumintzare sos fràigos noos fiat istadu s'industriale Galeazzo Magnini, cun duos caseggiati chi, unu dirimpetto a s'àteru, formant sos duos àngulos intre bia Roma e bia Baille. Fiat istadu posca s'ingegner Antonio Vivanet cun su palatzu suo e tando sos frades Garzia cun su fràigu intre bia Roma e bia Bartzellona. Ue fiat sa ghenna Gesus, fiat pesadu in antis sa domo Thorel, posca su primu de sos palatzos Zamberletti. Su Palatzu Munitzipale fiat istadu inauguradu in su 1907.
Bibliografia
I. Prìntzipe, Casteddu, collana "Sas tzitades in s'istòria de Itàlia", Bari, Laterza, 1983;
E. Cortes, Casteddu, collana "Paisos e tzitades de sa Sardigna", Casteddu, 1999;
F. Masala, Architetura de s'Unidade de Itàlia a sa fine de su '900. Nùgoro, Ilisso, 2001, ischeda 9.
Tipologia Contenuti:
Architetura tzivile
Provincia: Casteddu
Comune: Cagliari
Macro Area Territoriale: Sud Sardigna
CAP: 09100
Indirizzo: via Roma
Aggiornamento
Dove si trova
Video
Autore : Musante Giancarlo
Risultati 2 di 49361
Visualizza Tutti
Commenti