Argomenti
Argomenti
Ùssana, tzentru agrìculu de su Campidanu de Casteddu, est una zona de terrinos fertiles, caraterizada dae piticos montigros. In su territòriu s'agataiat un'edifìtziu termale romanu, de cale esistent sos rùderes, a testimoniare s'esistèntzia de unu bighinu abitadu. In època medievale sa "villa" faghiat parte de su giuigadu de Casteddu e dipendiat de sa curadoria de Dolia, chi ocupaiat unu territòriu mannu a beru a N de su Campidanu de Casteddu. Su topònimu Usana est registradu partinde dae su sèculu XIV. Sa crèsia de San Saturnino est assetiada in una punta a N de s'abitadu atuale, de cale no est a tesu.
Sa crèsia rivelat la dèdicat a su màrtire casteddàiu Saturnino in sa denominatzione locale de "Santu Sadurru". Est mentovada pro sa prima bia in unu manuscritu de su 1581, ue resurtat chi esseret s'antiga parrochiale.
S'edifìtziu romànicu est in pedras sedimentàrias de vàriu trincu: cantones in sos spigoli de sos muros e in sas restos partos cantonetti e pietrame informe. S'impiantu, a duas navadas cun àbsides giradas a N/E, cadauna cun unu portale centinato, podet èssere assignadu a su primu bator de su sèculu XII.
Sas duas navadas sunt partzidas dae bator arcadas irregulares in contzas de carcare, chi imbarant subra de tres colunnas cun capitellos de ispògio: sos truncos apartenent a colunnas romanas e duos capitellos corìntzios sunt de sa prima metade de su sèculu I p.C. Sa navada N est bortada a carrada, cun sottarchi subra de mensole.
In su sèculu XIII, a pustis de sa derrota de sa bia S realizada in pedra, s'edifìtziu fiat istadu ogetu de diversos interventos: fiat istadu afortidu su muru N/E, torradu a costrùere cuddu S/O e fiat istada sostituida sa bia crollada cun un'in linna, prus lèbia. In su Setighentos si fiat furriadu s'asse litùrgicu, si fiant eliminados sas àbsides e si fiat sistemadu s'altare a O; de cunsighèntzia la movet retrostante de sa crèsia si fiat mudada in fatzada.
De unu documentu custoidu in s'archìviu de sa Soprintendenza s'evince chi in su 1917 sa crèsia fiat istada destinada a allògiu de sos presoneris de gherra. In su 1972 aiant tentu cumintzu sos traballos de restàuru.
Istòria de sos istùdios
Sa crèsia est istada istudiada dae Renata Serra, chi refudat sas propostas de datatzione a època altomedioevale e ascriet su monumentu a su Romànicu. Roberto Coroneo assignat s'impiantu a su primu bator de su sèculu XII e sos acontzos fatos a pustis de sa derrota de sa bia a sa segunda metade de su sèculu XIII.
Bibliografia
V. Angius, boghe "Ùssana", in G. Casalis, Ditzionàriu geogràficu istòricu-istatìsticu-cummertziale de sos Istados de S.M. su Re de Sardigna, XXIII, Torinu, G. Maspero, 1853, p. 440;
A. Taramelli, "Ùssana - Iscobertas de tumbas de edade dudosa in territòriu de su Comunu, regione de Salomea", in Noas de sos Iscavos, 1906, pp. 57-58;
P. Piga Serra, "Contribuidos a s'istùdiu de sas crèsias a duas navadas in Sardigna, Sa crèsia de S. Saturnino de Ùssana (Casteddu)", in Atos de sa Facultade de Ingenieria de s'Universidade de Casteddu, n. 8, 1980, pp. 353-369;
O. Lilliu, Sa crèsia de S. Saturnino a Ùssana: chircas e restàuros, Cuartu Sant'Aleni, 1984, pp. 7-63;
R. Serra, Sa Sardigna, collana "Itàlia romànica", Milanu, Jaca Book, 1989, pp. 343-344;
G. Nieddu, Sa decoradura architetònica de sa Sardigna romana, Aristanis, S'Alvure, 1992, sch. 47-48;
R. Coroneo, Architetura romànica de sa metade de su Milli a su primu '300, Nùgoro, Ilisso, 1993, ischeda 69;
Ùssana, a cura de R. Copez, Casteddu, Janus, 1997 (II e. 1999), pp. 11, 17, 59-60;
R. Coroneo, Aiat pedidu romànicas de sa Sardigna. Itinerari turìsticu culturales, Casteddu, AV, 2005, p. 87.
Comente arribbare
Si lassat sa SS 131 a s'artària de Muristeni, pro si pònnere subra de sa SS 466 finas a Ùssana, in su cale istadu pesat sa crèsia.
Tipologia Contenuti:
Architetura religiosa
Provincia: Sud Sardigna
Comune: Ussana
Macro Area Territoriale: Sud Sardigna
CAP: 09020
Indirizzo: via S. Saturnino, s.n.c.
Aggiornamento
Dove si trova
Immagini
Audio
Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Stampa
Email
![[Cagliari. Chiesa San Saturnino]]()
Commenti