Cùllieri, Museu de s'ògiu "dr. Giorgio Zampa"

ￃﾈ situadu acanta s'azienda agrària de su propietàriu Dott. Giorgio Zampa, a 15 km de su mare, costruidu in su 1937 subra de unu pretzedente frantoio a tira animale, chi apartenet de semper a sa famìlia. Torradu a acontzare de reghente, ￃﾨ s'ùnicu abarradu de sos medas unu tempus presentet a Cùllieri (degheoto ancora in sos annos '70 de su Noighentos), tzitadina de su Montiferru traditzionalmente ligada a s'olivicoltura e a sa produtzione de s'ògiu. Su tema printzipale ￃﾨ rapresentadu dae sos trastos pro sa produtzione de s'ògiu. ￃﾈ articuladu subra de duos livellos: unu sostre ue beniant collidas sas olias (su pranu ￃﾨ destinadu a acasagiare ogetos de sa traditzione massaja) e su pranu-terra ue ￃﾨ totora presente s'atretzadura pro sa frangitura de sas olias (molazza a duos macine de granitu, atzionada in antis a tira animale posca in manera elètrica, alimentada tràmite una tramoggia de linna chi convogliava sas olias de su sostre), sa spremitura de sa pasta oggiosa (duas presse idràulicas a turre costituida dae una foratina verticale e fiscoli e discos dae atzàrgiu oritzontales), s'ottenimento de su mosto oggiosu, sa separatzione de s'ògiu de s'abba de vegetatzione, sa collida de s'ògiu (in sas giare, unas cantas de provenièntzia ispagnola, invetriate in manera interna e aiat serradu cun unu tapu de linna), sa collida de sas abbas de decantazione pro su recùperu de limitados cuantitativos de ògiu chi affiorava durante su pasu (bartzas). ￃﾈ in prus presente una "furredda" tzirculare cun su paiolo pro s'abba caente netzessària pro ripulire machinàrios, fiscoli e unos àteros ogetos de s'ògiu (su combustìbile fiat costituidu dae sas sanse o pasta esausta). A su pranu-terra sunt ancora espostos: un'antiga pressat pro s'ògiu in basalto (relativa a su primitivu frantoio), sos atretzos pro sa traballadura de sos oliveti, collida de sas olias, trasportu de sas olias de su sartu (basto e sacu); medidas pro sa bèndida de s'ògiu a sa minuda; unu bilico pro pesare s'ògiu, bulletas de macinazione de sas olias de sos annos '40 (chi su propietàriu de su frantoio cunsignaiat a su Ministeru pro otènnere s'integratzione), faturas de bèndida e contabilitￃﾠ de sos annos '20 e '30 de su Noighentos, duos "laccus" pro sa pigiatura de s'ua e sa collida de su mosto, caldaie de ràmene pro fàghere su sabone (ògiu+abba+soda caustica) e pro coghinare. In manera originària sas macine beniant atzionadas dae sa fortza trainante de su caddu o de su mulu. A su presente sunt atzionadas in manera elètrica.

Perchￃﾩￃﾨ importante lu bisitare
ￃﾈ importante perchￃﾩ rapresentat un'arte tramandada in su tempus de sos avos de su propietàriu Dott. Giorgio Zampa, fundende s'esperièntzia in azienda cun sa passione. S'ògiu extravergine de olia ￃﾨ otentu dae sa simpre spremitura a fritu de sas olias de sa varietￃﾠ "Bosana" chi agatat in su Montiferru s'ambiente ideale pro fàghere risaltare totus sos aromi e sabores de sa terra sarda.