S'àrea de sa necròpoli e de sa crèsia de San Pàule fiat assetiada a sos oros orientales de s'insediamentu tardoantico e altomedievale de Santa Igia, a cùrtzia distàntzia de sa crèsia de San Pedru de sos Piscadores.
Durante s'Otighentos fiat ancora visìbile, si puru in istadu de rùdere, sa crèsia de San Pàule, in s'oru de sa cale fiant istados atzapadas tumbas de su tipu "a fossa" e "a enchytrismos". Sos interros diant dèvere èssere in relatzione cun una necròpoli suburbana, estèndida dae su viale Santu Avendrace a sa laguna de Santa Gilla.
Giovanni Spano referit chi in su 1865 "dae segus sa distruta crèsia de San Pàule fiat istadu segadu dae sa ferrovia unu piticu edifìtziu tundu de su tempus romanu (fortzis unu piticu mausoleu?). In bighinàntzia bi cumpariant unos cantos interros formados dae embrici e in parte s'est agatada una tumba in màrmaru biancu". Ancora su Spano referit chi in su 1874 "acanta sa distruta crèsia de San Pàule, in su campu naradu de Rapallo, in su de fàghere sos fundamentu de s'istabilimentu (de sa tzeràmica) si scopersero medas interros fraigados cun embrici e cobertas dae tumbas de unu metru e prus. Si fiant agatados petzi ossos sena calicunu àteru distintivu". Referit in prus de tènnere issu matessi atzapadu a s'internu de sa crèsia de San Pàule un'iscritzione commemorante unu "Paulinus subdiaconus", membru de sa gerarchia eclesiàstica.
In s'àrea in tundu s'edifìtziu de cultu e sa regione Fangario fiant istadas atzapadas, in ocasiones e momentos diversos, iscritziones funeràrias datadas intre su V e su sèculu VI p.C. belle, in parte custoidas in su Museu Archeològicu Natzionale de Casteddu. Sos epitaffi sunt riferibili a una necròpoli de edade tardu-romana impreada dae sa comunidade cristiana, comente a testimòniat s'onomàstica e su formulàriu epigràficu. In prus de sos fideles, sas iscritziones tzitant membros de sa gerarchia eclesiàstica, comente a unu "subdiaconus" e unu "lector". Si signalat, in particulare, un'iscritzione atzapada in su 1864 a curtzu a sa crèsia de San Pàule chi tzitat craramente de sos ossos e unu Theodoro "biadu".
Istòria de sos iscavos
Non sunt istados giutos iscavos archeològicos in s'àrea de sa necròpoli, ma petzi iscumbatas de reconnoschimentu superfitziale. Sas noas torrant a artziare a s'Otighentos.
Bibliografia
G. Spano, Memòria subra unos cantos idoletti dae brunzu agatados in su bidditzolu de Teti e iscobertas archeològicas aende·si fatas in s'ìsula in totu s'annu 1865, Casteddu, 1866, p. 34;
L. Pani Ermini-M. Marinone, Museu Archeològicu Natzionale de Casteddu. Catàlogu de sos materiales paleocristianos e altomedievales, Roma, 1981, pp. 36-39;
E. Usai-R. Curcuriga, "Testimonias archeològicas in s'àrea de S. Gilla de su perìodu pùnicu a s'època altomedievale. Contribuidu a sa ricostrutzione de sa topografia de Carales", in S. Igia capitale giudicale. Contribuidos a s'Addòbiu de Studio "Istòria, ambiente fìsicu e insediamentos umanos in su territòriu de S. Gilla", Pisa, ETS, 1986, pp. 155-201;
A.M. Corda, Sas iscritziones cristianas de sa Sardigna anterioras a su sèculu VII, Tzitade de su Vaticanu, 1999, pp. 63-64, 73-74, 93-94;
D. Salvi, "Casteddu: s'àrea archeològica de Santa Gilla", in A sas làcanas de s'Imperu. Istòria, arte e archeologia de sa Sardigna bizantina, a cura de P. Corrias-S. Casentino, Casteddu, M&T Sardigna, 2002, pp. 231-235;
A.M. Colavitti, Casteddu, collana "Tzitades antigas in Itàlia", Casteddu 2003, p. 43.
Comente arribbare
Sa crèsia de San Pàule est andada de su totu distruida. S'àrea de sa necròpoli currispondet a unu setore de sa zona oe cumpresa intre viale Trieste e sa lìnia ferruviària.
Tipologia Contenuti:
Cumplessu archeològicu
Archeologia
Fruibilità: sitiadu non gestidu
Provincia: Casteddu
Comune: Cagliari
Macro Area Territoriale: Sud Sardigna
CAP: 09123
Indirizzo: fra viale Trieste e il parco ferroviario della Stazione di Cagliari
Aggiornamento
Dove si trova
Commenti