Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Casteddu, Crèsia de Santa Chiara

Casteddu, Crèsia de Santa Chiara

Casteddu, Crèsia de Santa Chiara

S'edifìtziu religiosu pesat a sos oros de su bighinadu de Stampace, in una portzione collinare rèndida pianeggiante a impinna a sos muros de Castello.
S'istitutzione de s'Òrdine religiosu de sas mòngias Clarisse datat de su 1212 e torrat a artziare a sa voluntade de Francesco de Assisi. In un'arcu cronològicu cumprèndidu intre sa fine de su '200 e su primu bator de su '300 Casteddu aiat acollidu sas Clarisse in Stampace in su monastèriu, como iscumpartu, chi aiat assùmidu s'intitolazione a Santa Chiara, cun probabilidade fundadu in època antetzedente de mòngias de diferente règula. Su cunventu claustrale de sas Clarisse fiat istadu amministradu dae sos prados de su bighinu San Frantziscu de Stampace finas a su 1587, cando fiat intradu, pro voluntade de su pontìfitze Sistu V, suta de s'amparu de sa Mensa de s'artzipiscamadu. In su 1895 a pustis de sa promulgatzione, acontèssida in su 1866, de sa segunda lege de supressione de sos Òrdines religiosos, su monastèriu fiat oramai amministradu dae su Fundu pro su Cultu ma fiat ancora in auge, sende chi acasagaret petzi sete mòngias respetu a sas bintinoe atestadas dae su Martini in su 1841; in su 1897 fiat intradu a fàghere parte de su Demàniu de su Comunu. Fiat istadu imbetzes abbandonadu in su cursu de su Noighentos: in su 1911 fiat devènnidu propiedade de s'Intendèntzia de Finàntzia, pro torrare in su 1922 a su Comunu e fiat istadu, in fines, in manera grave cumpromìtidu dae sos bombardamentos aèreos de su 1943, a sos cales aiat sighidu s'abbatimentu de grandu parte de sos rùderes puru, dae su 1957, s'insediamentu de su mercadu rionale. Sos interventos de iscavu archeològicu e de restàuru giutos de reghente, intre su 1980 e sa metade de sos annos Noranta, de sa Soprintendenza Archeològica e de sa Soprintendenza a sos BAPPSAE de Casteddu e Aristanis ant pretzisadu sas ipòtesis de datatzione relativas a su cumplessu: sa crèsia resurtat de su Seschentos, sende chi surtat subra de una pretzedente àula romànica, mentras s'esistèntzia de su cunventu est in manera indireta atestada finas dae sas ùrtimas dècadas de su sèc. XIII, a su tempus de sa dominatzione pisana. Est duncas verosimile chi s'àrea acasagaret unu prus antigu cumplessu monàsticu, subra de su cale posca s'innestò cuddu frantziscanu.
Pro cantu attiene propriamente a sa crèsia de Santa Chiara, sos documentos de archìviu ant cunstatadu s'insistèntzia, cun probabilidade meda subra de su matessi giassu, de una pitica capella preesistente: a su 1256 torrat a artziare, difatis, sa prima atestatzione documentària de s'esistèntzia de una crèsia dedicada a Santa Margherita, de sa cale no est nòdida sa data de fundatzione. Giai su Spano in su 1861 sustentaiat chi s'edifìtziu atuale esseret pesadu in su Seschentos cun s'intitolazione a Santa Margherita, segundu cantu podiat rilevare de s'iscritzione S MARGARITA su de V #M 1690, influida subra de s'architrave de su portale laterale e totora visìbile. Nointames, unos cantos istudiosos ant de reghente ipotizadu s'esistèntzia de duas crèsias distintas, sende chi imbenientes in s'ispàtziu: sa crèsia de Santa Chiara totora chi esistit e, apuntu, sa de Santa Margherita, derrùida in su 1947.
S'edifìtziu presentat un'ùnica ampra navada cun capellas laterales e presbitèriu retangulare sopraelevato, reduidu in artària e in larghesa respetu a s'àula; l'internas ammustrant una bundante decoradura in istucu. Sa sòbria fatzada intonacata est concruida dae fastigio "a lucerna de carabineri", est a nàrrere a arcu in manera dòpia inflesso, in custu casu desinente in chertas; presentat in prus duas aberturas cuadrangulares simmètricas respetu a su portale tzentrale, iscumpassadu dae una pitica nitza cun catino decoradu a conchiglia, in manera antiga ospitante un'istàtua. Sa navada est bortada a carrada a totu de ses scandita de sottarchi impostados susu aiais paradu scanalate e rudentate de su capitellu corìntziu, postas in currispondèntzia de sos contrafortes esternos; sa bia insistet subra de una curnisa aggettante dentellata subrastante unu fregio decoradu. Sa cantoria, donde sas mòngias partetzipaiant a sas funtziones litùrgicas, imbarat subra de un'arcu ribassato e presentat una nitza decorada a conchiglia, puru una balaustra ornada dae istemma. In manera cuntestuale a s'arretamentu de sa crèsia, in su 1690, fiant istadas sistemadas a su suo internu unos cantos interros cugugiados dae tumbas marmòreas, duas de sas cales, chi torrant a artziare a su de tres bator de su Seschentos, sunt istadas de reghente traslate in controfacciata; a su cumintzu de su Setighentos fiat istada in fines fraigada a chirru de su presbitèriu sa sacrestia, ospitante una tumba riservada a s'interru de sas mòngias.

Bibliografia
P. Martini, Istòria eclesiàstica de Sardigna, III, Casteddu, Stamperia Reale, 1841;
G. Spano, Guida de sa tzitade e dintorni de Casteddu, Casteddu, Timon, 1861;
F. Corona, Guida de Casteddu e suos dintorni, Bèrgamu, Istitutu Italianu de Artes Gràficas, 1894;
R. Salinas, "S'architetura de su Rinaschimentu in Sardigna – Sos primos esèmpios", in Studios Sardi, XIV-XV, parte II, 1955-57;
Santa Chiara. Restàuros e iscobertas, a cura de A. Ingegnu, Casteddu, Pisano, 1993;
M.G. Meloni, "Nòdidas subra de sa presèntzia de sas Clarisse in Sardigna in su Medioevu", in Bulletinu Bibliogràficu e Rassegna Archivìstica e de Studios Istòricos de sa Sardigna, XI, fasc. 18, 1994;
M. Pintus, "Architeturas", in Casteddu Bighinados istòricos. Stampace, Cinisello Balsamo, Silvana, 1995;
M. Dadea - S. Mereu - M.A. Serra, Artzidiòtzesi de Casteddu, collana "Aiat pedidu e arte sacra in Sardigna", Casteddu, Zonza, 2000.

Tipologia Contenuti: Architetura religiosa

Provincia: Casteddu

Comune: Cagliari

Macro Area Territoriale: Sud Sardigna

CAP: 09124

Indirizzo: salita di Santa Chiara, s.n.c.

Aggiornamento

27/10/2023 - 08:55

Dove si trova

Commenti

Scrivi un commento

Invia