Villacidro, Ex Oratòriu de su Rosàriu

S'ex Oratòriu de su Rosàriu, oe impreadu a museu parrochiale, s'incrarat in sa Piazza Santa Barbara, a su tzentru de su paisu, antale sa crèsia parrochiale, dedicada a sa matessi Santa, e s'Oratòriu de sas Ànimas de su Purgatòriu.
A su cumintzu fiat sa sede de s'omònima confraternita, istituida cun probabilidade a su cumintzu de su Seschentos (su registru contàbile suo prus antigu torrat a artziare a su 1634) e iscagiada pagos de deghe annos orsono.
Su primu impiantu de s'edifìtziu, fortzis cuntemporàneu a sa costitutzione de sa cungrega, teniat navada ùnica e fatzada cun terminale ladu e merlato, segundu s'ischema, derivante de sa cuntemporànea architetura tzivile, chi caraterizat sos edifìtzios religiosos gòticu – catalanos de sa Sardigna meridionale.
A sa fatzada fiat adossada una lògia, delimitada dae colunnas e coberta a capriate, de cale si tenet noa sin dae su 1680-87, cando bi fiant istados esecutados traballos de mantenimentu. De issu abarrant, a oe, sos muros perimetrales e su terminale pratu de sa fatzada, privu, però, de s'originària merlatura.
In su 1740 aiant cumintzadu sos traballos de ampliamentu caraterizados dae unu gustu architetònicu oramai barocu: fiat istadu derrùidu s'antigu presbitèriu e costruidu cuddu atuale, giuntu a s'àula tràmite s'arcu absidale. Si fiat sighidu finas a su 1754, cando fiat istada torrada a fàghere sa cobertura de sa navada e su subrastante cobertura in tèulas, artziadu unu campanile a vela, dotadu posca de una campana noa e de una Rughe e, a s'intrada, truvados duos portales de ghinìberu.
Sa bàndida inauguratzione aiat acontèssidu in s'abrile de su 1754.
S'oratòriu aiat acuistadu, gasi, sas formas atuales: navada bortada a carrada scandita de duos suta arcos gravanti subra de una curnisa modanata chi curret contina finas a s'imposta de s'arcu chi ponet in sa capella presbiteriale; custa ùrtima, a fundu cuadradu, est sovrastata de una cùpula, impostada subra de unu tamburu otagonale e concruida dae lanterna, derivante de sa de sa catedrale de Casteddu, pesada durante sos traballos de restàuru e ampliamentu cumintzados in su 1669 e aia concruidu in su 1674.
In su 1779 fiat istadu restauradu su pòrticu de intrada chi fiat istadu, in prus, dotadu de una burrada in ferru adobbadu.
In su 1804 fiat istada crèschida sa sacrestia, chi aiat assùmidu sas dimensiones atuales.
Su loggiato, ismanniadu intre su 1819 e su 1820, est istadu praticamente torradu a costrùere a pustis de sos graves disacatos causados dae sa niada de su 1956; parte de sas colunnas suas sunt como cunservadas in su museu, ue sunt in prus custoidas istàtuas, pratas, tele e ex votu esecutados intre sa fine de su sèculu XVI e sos primos de su XIX.

Istòria de sos istùdios
Noas relativas a s'Oratòriu de su Rosàriu s'agatant in numerosas publicatziones subra de Villacidro.

Bibliografia
I. Nche fàghere, "S'ex Oratòriu de su Rosàriu", in Museu de Santa Bàrbara. Villacidro intre architetura e arredos sacros, a cura de A. Piras, editziones Parròchia Santa Barbara - Villacidro, 2000.

Comente arribbare
Su paisu de Villacidro est a largu dae Casteddu unos 80 km; si crompet cursende sa Carlo Felice (SS 131) finas a su bìviu de Serrenti, s'acumprida posca pro Samassi e si sighit pro unos 30 km.