Su nuraghe est fraigadu subra de unu montigru, in positzione de ampru domìniu, in sa regione marnoso-calcàrea de sa Trexenta, in sa Sardigna meridionale.
Su Piscu est unu maestosu nuraghe cumplessu, formadu dae una turre printzipale cale fiat istadu agiuntu unu bastione cun bator turres angulares. Su monumentu est situadu a s'internu de un'antemurale pentalobato chi amparat s'abitadu bighinu. Sas istruturas sunt realizadas cun blocos de marna calcàrea cun coidadu traballados e dispostos subra de filari regulares. Sa turre printzipale, tzirculare (diàmetru m 11,00; artària m 9,10), tenet s'intrada girada a sud-est (larghesa m 0,98), cobertu dae un'architrave (m 1,52 x 0,60 x 0,72) cun subrastante finestrinu de iscarrigamentu.
Su passadissu retrostante (longària m 3,22; larghesa m 1,10/1,40; artària m 3,05), a setzione angulare, presentat duas nitzas contrapostas (profundidades m 1,90; larghesa de m 0,90; artària m 1,50 - larghesa m 0,70; artària m 1,60). Su passadissu introduit in s'ampra càmera istramba e tzirculare (diàmetru m 5,20; artària m 5,00) - priva de vanos subsidiàrios - costruida cun blocos sbozzati e postos subra de filari orizontales cun s'ausìliu de zeppe de camedda e de malta dae ludu. Non si cunservat rastru de s'iscala, siat in su passadissu chi in sa càmera, pro cale est ipotizzabile chi s'atzessu a sa tzima de sa turre acontesseret de sos spalti. Su bastione (m 34,60 x 33,30) presentat un'ischema de fundu insòlitu: sas cortinas retu-curvilinee, difatis, giunghent bator turres segundàrias, duas de sas cales contigue, pro cales sa planimetria generale paret sa de unu trilobato, prus chi de unu quadrilobato. A su corpus agiuntu s'atzedet mediante un'intrada aberta a sud-est, cun retrostante passadissu subra de sas cales muros s'aberint duas nitzas contrapostas. Su passadissu versat in sa corte, de fundu irregulare (m 10,40 x 3,20), subra de su cale s'aberint sas intradas de tres turres segundàrias: s'afrontada a su mastio e sas duas turres contigue dispostas a manca de custa.
Sas turres contigue presentant dimensiones diferentes: sa turre anteriora, sìmile pro dimensiones a su mastio (diàmetru m 11,20), presentat s'intrada aberta subra de sa corte, orientadu a nord-ovest (larghesa m 0,75; artària m 0,50) e iscumpassadu dae un'architrave. Sa ghenna ponet in unu passadissu strombato (longària m 1,88; larghesa m 1,00/1,50; artària m 1,90) chi giughet in sa càmera, detzentrada e tzirculare (diàmetru m 5,50; artària m 3,00), dotada de numerosas feritoie (larghesa m 0,45; artària m 0,70). In sos muros de s'ambiente s'aberint tres nitzas e unu vanu cun fundu a T chi presentat subra de su muru deretu s'intrada de un'iscala chi deviat giùghere a su pranu superiore. Sa pitica turre adossada subra de su ladu nord (diàmetru m 5,50) cunservat unu vanu internu tzirculare (diàmetru m 2,80) a su cale s'atzedet mediante unu cùrtziu passadissu strombato (longària m 2,10; larghesa m 0,80/1,30). Sa turre fraigada subra de su matessi asse de s'intrada a su mastio (diàmetru m 8,00) presentat una càmera tzirculare (diàmetru m 3,80) - cun feritoie - atzessìbile de sa corte mediante unu passadissu retangulare (longària m 2,10; larghesa m 1,00) afrontadu a s'abertura de sa turre printzipale.
Sa turre de retroprospetto (diàmetru m 8,00) presentat unu vanu tzirculare privu de ispàtzios subsidiàrios. In sa cortina murària de sos cherbeddos, cumpresa intre sas duas turres de prospetu est aorrada unu nitza cun putzu. A inghìriu a su monumentu s'isvilupat un'antemurale chi inserrat diversas turres, bastante sporgenti subra de su profilu de sas cortinas de giuntura: sa torretta a est de su nuraghe presentat unu fundu tzirculare (diàmetru m 7,00) e unu vanu internu (diàmetru m 3,00) privu de nitzas.
S'àrea cumprèndida intre su nuraghe e s'antemurale est caraterizada dae sa presèntzia de numerosas cabannas tzirculares e cuadrangulares cun setos divisòrios.
Su nuraghe presentat fases dae su 1400 a su 1000 a.C.
Istòria de sos iscavos 
S'edifìtziu fiat istadu fossadu in su 1860 de privados tzitadinos. S'esploratzione sistemàtica e su cunsolidamentu de su cumplessu fiant istados fatos intre su 1980 e su 1988 de Vincenzo Santoni.
Bibliografia
V. Santoni, "Nuraghe Piscu: s'orientalizzante antigu e mèdiu, (Sueddi-Casteddu)", in Bulletinu de archeologia, 3, 1990, pp. 145-148;
V. Santoni, "Nuraghe Piscu de Sueddi: documentos materiales de su Brunzu mèdiu-reghente", in Sa Sardigna in su Mediterràneu intre su Brunzu mèdiu e su Brunzu reghente, XVI-su de XIII sèc. a.C.: Àutos de su de III cunvegnos de istùdios Unu millènniu de relatziones intre sa Sardigna e sos paisos de su Mediterràneu, (Ceraxus-Casteddu, 19-22 santandria 1987), Casteddu, Editziones de sa Torre, 1992, pp. 167-185;
V. Santoni, "Interventos cunservativos e de restàuru a su Nuraghe Piscu de Sueddi", in Atos de su cunvegnu Sièntzia de sos materiales e benes culturales: esperièntzias e prospetivas in su restàuru de sos fràigos nuràgicos, (Casteddu-Biddanoa Forru, 1990), Stef, Casteddu 1992, pp. 65-72;
V. Santoni, "Sueddi, Nuraghe Piscu: sa cabanna n. 4 de edade orientalizzante", in Etruria e Sardigna tzentru-setentrionale intre s'edade de su Brunzu finale e s'Arcaismo: Àutos de su de XXI cunvegnos de istùdios etruscos e itàlicos", (Tàtari, S'Alighera, Aristanis, Turalva, 13-17 santugaine 1998), Roma-Pisa, Istitutos editoriales e poligrafici internatzionales, 2002, pp. 463-480;
G. Lilliu, sos de I nuraghes. Turres preistòricas de Sardigna, prefatzione de A. Moravetti. Nùgoro, Ilisso, 2005, pp. 109-111, 267-269, 375, tav. CIII.
                                Tipologia Contenuti:
                                                                    Cumplessu archeològicu
                                                                    Archeologia
                                                            
Fruibilità: sitiadu non gestidu
Provincia: Sud Sardigna
Comune: Suelli
Macro Area Territoriale: Sud Sardigna
CAP: 09040
Indirizzo: SS 128 - ex strada statale centrale sarda
Aggiornamento
Dove si trova
Immagini
Testi
Video
Commenti