Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Iglesias, Mura

Iglesias, Mura

Iglesias, Mura

Igrèsias si tendet a sos pees de su monte Marganai e est nòdida pro sa faina minerària chi l'at distinta in sos sèculos passados. Su territòriu est ricu de sitos archeològicos chi documentant sa continuidade inseditativa finas dae s'època preistòrica. Sa presèntzia de sa crèsia cruciforme de San Sarbadore atestat sa frecuentatzione in edade bizantina. Su tzentru fiat devènnidu importante mescamente partinde dae su sèculu XIII, cando aiat assùmidu aèrgiu urbanu cun su nùmene de "Villa Ecclesiae".
S'istòria urbana de Igrèsias, in comintzu denumenada "Villa Ecclesiae", est longa est cumplessa. Insediamentu fortificadu pisanu in su sèculu XIII, fiat istadu smantellata de cada apprestamento difensivu in su 1289, a pustis de sa rebellia de Guelfo de Donoratico in sos cunfrontos de sa Repùblica de Pisa. Nointames sa tzitade, giai amministrada pro mèdiu de su "Breve de Villa de Crèsia", fiat istada chitzo aporrida a su prenu atòliu: s'ischit chi in su 1302 fiat suta de s'amministratzione de Pisa. Cun s'arribu de sas tropas aragonesas in su 1323, unidas a sas de su rennu de Arbaree disigiosas de conchistare sos possessos pisanos in s'ìsula, sa situatzione de Igrèsias si fiat fata difìtzile. Fiat istadu sa prima tzitade a pònnere fronte s'atacu de sos inimigos, atirados fintzas de sas minas dae prata de Villa de Crèsia. Sa resa a sas tropas aragonesas fiat arribbada su 14 ghennàrgiu 1324, a pustis de sete meses de chertu. Devènnida feu de sa famìlia Carròs, Igrèsias si fiat agatada in mesu de sa gherra intre sas fortzas aragonesas e sas tropas arbaresas, tzocada pro su controllu de s'ìsula a metade de su sèculu XIV. Petzi in su 1479, a pustis de prus de unu sèculu de chertos, Igrèsias fiat intrada a fàghere parte de su patrimòniu efetivu de sa Corona de Aragona.
De una sèrie de dispacci cròmpidos in su 1308 a su soberanu aragonesu Giagu II su Giusto si connoschet bastante in minuda sa casta de fortificatzione de Igrèsias. Su nùcleu abitadu fiat racchiuso de unu giru de artos muros merlate, intervallate de 20 turres a formare unu fundu poligonale; antale sa cortina de muros s'agataiat una palizzata de linna, cun funtzione de difesa, afortiada dae unu fossato chi serbiat a tènnere larganas tropas e màchinas de gherra. Sos muros teniant sa peculiaridade de èssere realizadas cun pietrame mistu dispostu in cursos orizontales, creende una disomogeneità chi garantiat grandu resistèntzia a sos atacos.
S'atzessu a s'internu de Villa de Crèsia acontessiat a traessu de bator ghennas: Porta Maistra, frontale a su caminu pro Casteddu, Porta Castello, oe in sas bighinàntzias de su campusantu, Porta Sant'Antonio, subra de su caminu pro Frùmini Mayori, Porta Noa, subra de su caminu pro Conesa. Intre Porta Castello e Porta Sant'Antonio s'agataiat sa punta de Salvaterra, ue fiat istadu pesadu su casteddu. A càusa de sos eventos bèllicos chi l'aiant bidu interessada, sa tzitade de Igrèsias cun sos muros suos fiat istada prus furriadas iscalabrada e torrada a costrùere cun sos pretzisos amodernamentos. A galu oe sa tzinta murària medievale est bene visìbile pro longos tretos.

Istòria de sos istùdios
Subra de sos muros de Igrèsias si signalat in antis totu s'artìculu de Foiso Fois de su tìtulu "Sa tzinta medievale e su casteddu de Salvaterra de Igrèsias", publicadu in prima batuta in su 1963 e posca insertadu in su volùmene "Castelli de sa Sardigna medievale". De su 1987 est su libru de Alfredo Ingegnu, in su cale si dat in manera puntuale contu de sos restàuros. De trincu istòricu sos fundamentales traballos curados dae Marco Tangheroni: "Sa tzitade de sa prata" e "Studios subra de Igrèsias medievale".

Bibliografia
F. Fois, "Sa tzinta medievale e su casteddu de Salvaterra de Igrèsias", in Studios istòricos e giurìdicos in onore de Antonio Fiat, Pàdua, 1963, pp. 170-178;
F. Fois, "Unu scrigno de istòria. Su casteddu de Salvaterra de Igrèsias", in Almanacco de Casteddu, 1979, sena pàginas;
A.M. Olia-O. Schena, "Sa segunda presa arbaresa de Villa de Crèsia in su 1391", in Medioevu sàgios e rassegnas, 9, 1984, pp. 119-134;
M.M. Costa, "Ufitziales de Pedru su Tzerimoniosu a Villa de Crèsia", in Studios subra de Igrèsias Medievale, Pisa, 1985, pp. 193-214;
M. Tangheroni, Sa tzitade de sa prata. Igrèsias de sas orìgines a sa fine de su Medioevu, Nàpule, Liguori, 1985;
A. Ingegnu, Igrèsias. Unu sèculu de amparu de su patrimòniu architetònicu, Aristanis, S'Alvure, 1987;
F. Fois, Castelli de sa Sardigna medievale, a cura de B. Fois, Cinisello Balsamo, Amilcare Pitzos, 1992, pp. 63-70.

Tipologia Contenuti: Architetura fortificada

Provincia: Sud Sardigna

Comune: Iglesias

Macro Area Territoriale: Sud Sardigna

CAP: 09016

Aggiornamento

21/11/2023 - 07:57

Dove si trova

Commenti

Scrivi un commento

Invia