S'Alighera, Crèsia de sa Misericòrdia

Sa crèsia dòminat cun su prospetu suo su Borgo, su bighinadu prus meridionale de su tzentru istòricu, e a traessu de sa bia Prìntzipe Umberto diàlogat cun su campanile de sa Crèsia majore.
Sa crèsia de sa Misericòrdia prospetta subra de s'omònima pratza cun s'austera fatzada sua, e est istada in ala torrada a costrùere de sighida a sos disacatos subidos durante sos bombardamentos de s'ùrtima cuntierra mundiale. Fiat istadu fraigada in su 1662 de sa Confraternita de sa Misericòrdia, e partinde dae su 1738 officiata de sos Minores Osservanti, chi bi si fiant trasferidos a pustis de sa demolitzione, acontèssida in su 1718, de sa crèsia issoro de Santa Maria de sa Piedade. Custos aiant ocupadu sa crèsia e s'attiguo cunventu pro pagu prus de unu sèculu, essende custrintos a l'abbandonare a inghìriu a sa metade de su sèculu XIX, de sighida a s'aprovatzione de sas leges de supressione de sos òrdines religiosos. Oe sa crèsia est afidada a sas mòngias "Fìgias de sa Crèsia", e contina a èssere unu de sos tzentros de collida de sa devotzione populare de S'Alighera in cantu custoit su de su Chimbighentos Crutzifissu giuntu fortunosamente in su Seschentos subra de unu velieru ispagnolu chi aiat naufragadu in sa baia de Porto Conte a càusa de una traschia, e ancora oe giutu pro sas bias de sa tzitade in una de sas prus ammajadoras professones de sa Chida Santa aligeresa.
S'edifìtziu, in sa simplidade sua, presentat caraterìsticas tardu-de su Rinaschimentu in sa variante tìpica de s'architetura contrareformista.
S'istrutura est in àula ùnica absidata, acostagiada dae duas capellas pro chirru. Sa navada tzentrale est bortada a crusiera, mentras de sas bator capellas laterales tres presentant bia a crusiera e un'a carrada. Sa bia de s'àbside est realizada in matones, a diferèntzia de su restu de sa crèsia, chi presentat bias in pedra.
Sa fatzada est simpre, timpanata, e acostagiada dae duos campaniles, un'a vela subra de su chirru deretu e un'a canna cuadrada iscumpassadu dae cupoletta subra de su chirru mancu. A su tzentru de sa fatzada troneggia unu bellu portale incuadradu dae lesene e iscumpassadu dae tìmpanu. Custu ùrtimu presentat unu fregio de su Seschentos cun sa Vèrgine cun su pipiu e duos prados minores in pregadoria. Suta de su tìmpanu si leghet una pitica tumba datada 1814, chi giughet s'invocatzione a sa Madonna "Avas Maria Mater Misericordiae Como Pro Nobis".
S'antiga sede de su cunventu est istada imbetzes in manera reghente cunvertida in giubiladu pro sèneghes.

Istòria de sos istùdios
Noas subra de sa crèsia s'agatant in diversas publicatziones subra de S'Alighera.

Bibliografia
P. Nonis, "Aiat pedidu e santuàrios de su territòriu de S'Alighera", in S'Alighera: cara de roses, Casteddu, Editora sarda F.lli Fossataro, 1951, pp. 360-365;
S. Colomo, Guida a S'Alighera e dintorni, Sassari, 1984;
E. Valsecchi, Monumentos de su tzentru istòricu de S'Alighera, Sassari, Noa Comunidade, 1995;
A. Ingegnu, Su tzentru istòricu de S'Alighera: apuntos pro una chirca, Aristanis, S'alvure, 1996;
L. Deriu, S'Alighera: sa tzitade antiga, Sassari, Carlo Delfino, 2000.

Comente arribbare
Movende dae sa tzentrale Piazza Sulis s'intrat a tzentru istòricu a traessu de sa Via Carlo Alberto; pagu a pustis de si crompet sa Piazza Ginnasio e s'acumprida a manca. Unos 200 metros a pustis de s'arribbat a sa Piazza de sa Misericòrdia, subra de cale s'incrarat s'omònima crèsia.