Ales, Piazza Gramsci

Sa pratza est in s'abitadu de Ales, tzentru diotzesanu.
Su primu maju 1977 si fiat inauguradu a Ales s'ispàtziu pùblicu dedicadu a Antonio Gramsci de su paisu nadale suo, mediante sa trasformatzione de sa pratza de su mercadu. S'iscultore Giò Tomata, cumbidadu dae sos Amici de sa Casa Gramsci de Milanu, aiat seberadu de realizare un'ispàtziu comunitàriu e agìbile e no unu monumentu tzelebrativu, ammaniende unu pranu de impreu triangulare cun unos cantos elementos simbòlicos, cales sa funtana e su foghile. A su traballu aiat partetzipadu sa populatzione locale interessada fintzas in sos sèberos de su pietrame (calcare de Masuddas) e in s'insertada dae pedra de Trani pro sa lastra influida e sas banchitas, in una pesada de connubio intre gentes diferentes. Su nùcleu tzentrale est in su foghile cuadrangulare ribassato respetu a su livellu de sa pratza, cugugiadu de còdulos de basalto ruju e nieddu, recuperadu cun su riprìstinu de una cava de Mòguru. S'interventu de Tomata aiat intzitadu non pagas polèmicas fintzas ca bìvidu torra comente a su sòlitu esèmpiu de "colonizatzione" culturale, tantu prus chi in su 1968 s'amministratzione comunale de Ales aiat giai cummissionadu a Costantino Nivola unu monumentu. Nointames custu, su pranu de impreu "Antonio Gramsci" est devènnidu in su tempus unu logu in manera perfeta integradu in su paesàgiu.

Istòria de sos istùdios
Una rassegna de sos istùdios s'agatat in sa bibliografia relativa a s'ischeda in su volùmene de s'"Istòria de s'arte in Sardigna" subra de s'architetura oto-novecentesca (2001).

Bibliografia
F. Masala, Architetura de s'Unidade de Itàlia a sa fine de su '900. Nùgoro, Ilisso, 2001, ischeda 162.