Seguici su
Cerca Cerca nel sito

Casteddu, Crèsia de San Mighele

Casteddu, Crèsia de San Mighele

Casteddu, Crèsia de San Mighele

Sa crèsia de San Mighele e l'atacadu noviziato (oe Ospidale Militare) pesant intre bia Ospidale e bia Azuni, sas artèrias printzipales de su bighinadu istòricu de Stampace.
Sa crèsia fiat istada pesada intre su 1664 e su 1712. Aiant sighidu sos traballos pro su fràigu de sa sacrestia a pustis de su 1720. Sa cunsacratzione est de su 1738. S'ischema planimètricu presentat sos caràteres pròpios de sos impiantos gesuìticos.
A pranta tzentrale e àula ùnica, subra de un'ottagono crèschidu a rughe in sos chirros opostos, presentat ses capellas radiales intercomunicanti, tres pro ladu (segundu su richiamu a su dogma trinitario) bortadas a carrada, de cale sa tzentrale est prus manna e prus profunda. Subra de s'asse printzipale, barigadu s'intrada, s'aberit unu pàtiu fiancheggiato de duas capellas, a su cale si contraponet sa capella presbiteriale. Custa solutzione planimètrica permitet de cròmpere sa fine de unire su fundu tzentrale a cudda longitudinale, sena las fùndere. Sos muros sunt scandite de aiais paradu scanalate de òrdine corìntziu, ornadas dae fregio de fògias e figuras umanas, iscumpassadas dae una curnisa chi cursat s'intreu perìmetru. Sa cùpula a padiglione imbarat subra de unu tamburu otagonale subra de su cale s'aberint, alternadas a ottagoni tzurpos, bator ventanas. Coberta cun tèulas a squame, presentat aiais paradu a sos spigoli esternos e est iscumpassada dae una lanterna.
Sa fatzada de s'intreu cumplessu, in tufu argilloso, est cumposta dae tres òrdines chi in s'issoro paris ripropongono un'ischema tìpicu de sos altares de linna de su Seschentos, chi torrat a cramare sos modos de su Barocu ispànicu provintziale. Su primu òrdine est cumpostu dae tres fornici chi ponent in unu pòrticu bortadu a crusiera, de su cale s'atzedet a su noviziato e a sa crèsia, su cale bellu portale architravato est iscumpassadu dae chertas a dòpia inflessione cun s'istemma de sa Cumpangia de Gesùs.
Sos fornici sunt incuadrados intre bator colunnas scanalate, subra de plinti decorados subra de su fronte e subra de sos chirros. Sa trabeazione, cun curnisa meda aggettante, sutalìniat su segundu òrdine, tripartidu comente a su pretzedente de colunnas corìntzias scanalate, chi partzint sa superfìtzie in tres ricuadros in sos cales est insertada una ventana cun tìmpanu truncadu. In asse si reconnoschent tres istemmas: cuddu tzentrale de sa Cumpangia, su de d. de su Pìscamu Sanna, mentras su de s. diat pòdere imbetzes apartènnere a su donadore Francesco Angelo Dessì, su cale lassa testamentària aiat permìtidu su cumpretamentu de sa crèsia e sa realizatzione de su pretziosu arredu de sa sacrestia, in prus de chi de su monumentu fùnebre suo in màrmaros polìcromos subra de su ladu s. de su presbitèriu. Su de tres òrdines, iscumpassadu dae unu tìmpanu triangulare, presentat una nitza continente s'istàtua marmòrea de su Setighentos de San Mighele Arcangelo
In su 1773 sa Cumpangia de Gesùs fiat istada suprimida. In su 1822 fiat istadu rèndidu pùblicu su decretu de ristabilimento de s'Òrdine in Sardigna e in su 1835 si fiat torradu a abèrrere su Noviziato de San Mighele. Sos Gesuitas ant a èssere torra aia espèllidu dae sa Sardigna in su 1848 cun règiu decretu. De custa data sos locales de su Noviziato ant a acasagiare s'Ospidale Militare mentras petzi in s'austu de su 1928 sa Cumpangia de Gesùs at a resèssere a torrare in sa crèsia sua.
Sos traballos de restàuru de sa crèsia dirìgidos dae s'ing. Dionigi Scano partinde dae su 1892 fiant istados cumpletados in su 1893. Àteros restàuros ant a sighire a pustis de sa segunda gherra mundiale.

Istòria de sos istùdios
Sa crèsia est ogetu de una sintètica ischeda in su volùmene de Salvatore Naitza subra de s'architetura tardoseicentesca e purista (1992).

Bibliografia
G. Spano, Guida de sa tzitade e dintorni de Casteddu, Casteddu, Timon, 1861;
B. Virdis, "San Mighele de Stampace in Casteddu. Sa crèsia de sas colunnas tortos #lu", in Pallàdiu. Torrada a bìdere de Istòria de s'Architetura, II-III, abrile-cabudanni 1957;
C. Maltesu, Arte in Sardigna de su V a su sèculu XVIII, Roma, De Luca, 1962;
C. Maltese-R. Serra, "Episòdios de una tziviltade anticlàssica", in Sardigna, Venètzia [1969];
M. Cabras, "San Mighele de Stampace in Casteddu", in Sardigna econòmica, 8 austu 1975;
A. Piseddu, "Lu trìunfo de su barocu. Sa crèsia de San Mighele", in Almanacco de Casteddu, 1979, sena pàginas;
Arte e cultura de su '600 e de su '700 in Sardigna. Àutos de su cunvegnu natzionale, Nàpule, Editziones Sientìficas Italianas, 1984;
S. Naitza, Architetura de su tardu '600 a su classitzismu purista. Nùgoro, Ilisso, 1992, ischeda 2;
Cartulàriu didàticu n. 5 de sa Soprintendenza a sos BAAAS pro sas provìntzias de Casteddu e Aristanis: sa Crèsia de San Mighele, Casteddu, 1992;
T. Kirova-D. Fiorino, Sas architeturas religiosas de su barocu in Sardigna, Casteddu, Aipsa, 2002.

Tipologia Contenuti: Architetura religiosa

Provincia: Cagliari

Comune: Cagliari

Macro Area Territoriale: Sud Sardigna

CAP: 09124

Indirizzo: via Ospedale, s.n.c.

Aggiornamento

27/10/2023 - 08:53

Dove si trova

Commenti

Scrivi un commento

Invia