Sa crèsia s'agatat a una de sas estremidades de su tzentru istòricu e de sa positzione privilegiada sua s'incrarat subra de su mare, serrende su populare bighinadu chi acasàgiat sos magasinos de sos piscadores.
Sa crèsia de su Carmine fiat bènnidu fundada in su 1644 dae duos prados carmelitanos, Briòs e Brunacho, bènnidos de sa Catalugna. Custos, gràtzias a sas lassas de unos cantos fideles, aiant otentu sa possibilidade de acuistare un'edifìtziu bighinu a sa turre de San Giacomo e de lu cunvertire in crèsia; pagu tempus a pustis de, gràtzias a sa lassa de 10000 liras a banda de Giovanni Battista Amat, marchesu de Villarios, fiat istadu possìbile comporare unos àteros duos edifìtzios attigui a su pretzedente, e trasformare su totu in unu grandu ispàtziu cunventuale, chi fiat bènnidu ufitzialmente fundadu su 12 nadale 1644. Su cunventu oe no esistet prus, in cantu fiat bènnidu a dolu mannu distrùidu dae unu fogu in su 1889.
Su logu seberadu dae sos Carmelitanos fiat istratègicu, a ridosso de sos bastiones, e cunsentiat a su cumplessu de èssere bene visìbile de su mare, seberada tzertamente non casuale in cantu sa marina ispagnola est semper istada suta de s'amparu de sa Vèrgine de su Carmine. Fintzas de su puntu de bista econòmicu su giassu teniat una positzione a nàrrere pagu ditzosu: s'ispiatzu in cara a sa crèsia fiat unu de sos puntos medas de collida de sos sordados de su distacamentu prepostu a sa defensa, e a prus fiat su logu in cale, pro sa bighinàntzia sua a su mare in cale faghiant a iscarrigare sos refudos, s'agataiant sas atretzaduras pro su macello de su bestiàmene, faina chi previdiat su pagamentu de unu tributu a sos prados.
Sa crèsia est de su totu realizada in arenaria, e tenet unu fundu longitudinale a navada ùnica cun àbside retangulare e capellas laterales, tres pro ogni chirru.
Sa fatzada est racchiusa de duos aiais paradu sorrette de zoccolo, e acabat cun unu tìmpanu iscumpassadu dae unu campanile a vela dotadu de tres arcadas, ma duos sole campanas. Duos pinnacoli in pedra acostàgiant su tìmpanu, chi cumprendiat a su tzentru unu rosone oramai aferritadu. Una scalinata dotada de cantzellu in ferru ponet in un'atrio porticato bortadu a carrada, cun una nitza in pedra subra de su chirru deretu. Si tratat de s'ùnica crèsia de S'Alighera, paris cun su Santuàriu de Sennora Nostra de Valverde, dotada de scalinata e atrio cun sediles in pedra. S'atzessu a sa crèsia acontesset tràmite una segunda scalinata e unu portale de linna originale, incuadradu dae lesene scanalate.
A s'internu s'ùnica navada est bortada a carrada e acabat cun un'àbside retangulare delimitada dae una balaustra in màrmaru venato. Sas capellas laterales sunt imbetzes totus bortades a crusiera. Sas ùrtimas duas capellas, a manca sa de su Crocifisso, e a dereta sa de sa Madonna dels Desemparats (de sos Diseredados), sunt delimitadas dae una balaustra de pare a pare in màrmaru biancu e in màrmaru polìcromu. Custa ùrtima capella, sa de sa Madonna dels Desemparats, era s'antiga capella de sos Genovesos e presentat subra s'altare s'istemma in pedra de sa Repùblica lìgure. S'intitolazione de s'ambiente fiat bènnidu cambiada petzi in su 1963, cando aiat lòmpidu a S'Alighera s'istàtua de sa Vèrgine dels Desemparats, donu de sa tzitade de Valencia pro solennizzare sos ligàmines chi ancora unint S'Alighera a sa Catalugna. Fiat istadu apuntu in cudda ocasione chi sa capella fiat bènnidu ripavimentata in azulejos valentzianos.

Istòria de sos istùdios
Noas subra de sa crèsia s'agatant in diversas publicatziones subra de S'Alighera.

Bibliografia
P. Nonis, "Aiat pedidu e santuàrios de su territòriu de S'Alighera", in S'Alighera: cara de roses, Casteddu, Editora sarda F.lli Fossataro, 1951, pp. 360-365;
S. Colomo, Guida a S'Alighera e dintorni, Sassari, 1984;
E. Valsecchi, Monumentos de su tzentru istòricu de S'Alighera, Sassari, Noa Comunidade, 1995;
A. Ingegnu, Su tzentru istòricu de S'Alighera: apuntos pro una chirca, Aristanis, S'alvure, 1996;
L. Deriu, S'Alighera: sa tzitade antiga, Sassari, Carlo Delfino, 2000.

Comente arribbare
Movende dae sa tzentrale Piazza Sulis si cursant sos bastiones Colombu finas a sa Torre de San Giacomo. Subra de sa dereta s'imbocca sa Via Cavour, e sa crèsia est deretu subra de sa dereta.