Seguici su
Cerca Cerca nel sito

S'architetura giudicale

S'architetura giudicale

S'architetura giudicale

S'espressione artìstica chi mègius espressat s'originalidade de sa Sardigna giudicale est s'architetura romànica, contraddistinta tantu de s'adesione a su limbàgiu internatzionale europeu, cantu de s'elaboratzione de caràteres locales.

Su panorama cumprendet unu nùmeru mannu meda de crèsias e casteddos, chi rapresentant unu de sos elementos prus significativos de sos paesàgios istòricos isolanos. 
Torrat a artziare a su XI-sèculu XIII sa majore ala de sos casteddos medievales sardos, lòmpidos a nois a s'istadu de ammajadores rùderes, aorados subra de sos cùcuros de modestos apretos collinari de s'artu de sas cales era possìbile compidare su territòriu e sas bias de comunicatzione.

A su contràriu sas crèsias romànicas si cunservant s'ispissu intregas in sas istruturas originàrias issoro e duncas costituint s'ideale campu de istùdiu de sos fenòmenos de importatzione de sos modellos e de s'adatamentu issoro a sos bisòngios locales. 
Si disponent prevalentemente longu s'asse viàriu chi de Casteddu giughet a Portu Turre, ma sunt distribuidas subra de totu su territòriu.

Nde derivat su diferente "colore" de sos edifìtzios a segunda de s'issas ubicazione. Sos costruidores impreaiant difatis materiales reperires in sa zona geogràfica in sa cale deviat pesare su monumentu, chi gasi resurtaiat in manera armònica insertadu in su paesàgiu naturale e lu connotat galu oe: in Gallura agatamus edifìtzios in granitu doradu, man manu chi si falat cara a su tzentru de s'ìsula prevalet s'impreu de sas iscuras pedras vulcànicas, s'ispissu assotziada a craras pedras sedimentarie; in sos Campidani prevalet su calcare de sas tonalidades caentes.

De sa fine de su sèculu XIII s'afirmat s'arte gòtica, in duos filones: cuddu italianu (in continuidade cun su romànicu) e cuddu catalanu, ligadu a s'arribu de sos Aragonesos.

Aggiornamento

19/9/2023 - 12:34

Commenti

Scrivi un commento

Invia