Intre su de XIX e su de XX sèculos sas bestimentas maschile e femminile de sa Sardigna sunt fatas dae una creze de unidades chi s'ammesturant a manera vària s'una a pare e, in sas paritzas variantes locales, formant "bestires bandera" chi mustrant a craru meda s'apartenèntzia a s'unu o a s'àteru bidditzolu.
Sas fèminas in Sardigna cugùgiant sa conca cun capiales, mucadores, isciallos e manteddos o nche pesant subra sa conca una de sas gunneddas (gunneddas a cuguddu). Sas petorras sunt cugugiadas dae s’unione de sa camisa, de su imbustu connotu fintzas comente palas o solupatu o cosso e de su gipone naradu fintzas coritu o velada.
Sa cosa prus nòdida de su chi si ponent in conca sos òmines est sa "berrita" una casta de sachitu de longària diferente, in colore ruju o nieddu, ma non sunt raras sas iscòfias, tzitzias e sos sumbreros o monteras (si de pedde), a bias acumpangiados dae mucadoreddos.Sa combinatzione traditzionale de base la dat s'unione de camisa, corpete e sos gipones crobados a sos cartzones.
Fintzas a sos primos annos de su Noighentos s'ammanitzu minimu pro sa creadura sarda fiat fatu de fascas o zimussas e coritos. Sa parte inferiore de sa carena podet èssere cugugiada cun mantillas o manteddos.S'impitant fintzas bestireddos fatos cun tessìngios prus o mancu de primore fintzas segundu su momentu de impreu.