Arte comente sinnu de su potere
Pro sas potèntzias mannas de su mundu antigu sa produtzione de òperas de arte est istada una atividade semper ligada a manera astrinta cun sa pràtica de su poderiu.
Arte romana
S'istatuària
Sas isculturas rapresentant una de sas formas de arte prus de significu intre cussas produidas dae su mundu culturale romanu. Est unu gènere artìsticu chi at retzidu, fortzis prus de àteros, un'influèntzia forte de su mundu culturale grecu, in ue Roma aiat chircadu intzidu e inditos prus o mancu craros ca medas sunt còpias de originales grecos.
Sos sarcòfagos
Su cuntestu funeràriu at rapresentadu a s'ispissu, in èpocas diferentes, un' ocasione de importu pro sa realizatzione de òperas de arte rechestas dae commitentes ricos. Gasi est fintzas pro su mundu romanu. De significu mescamente in custu sensu sunt sos sarcòfagos, est a nàrrere una genia de "càssias" realizadas in pedra bastante pretziada.
Sos mosàicos
Una forma de arte praticada meda in su mundu romanu, mancari chi non fiat petzi de cussa tzivilidade est istada su mosàicu. Est una casta de manufatu particulare fatu impreende tèsseras piticas, in pedra o in terralla, de colores diferentes, assentadas a tales de creare figuras vàrias. In Sardigna annoditat pro su prus su mosàicu a ischema geomètricu chi non cussu figuradu.
Sas cavas de Capo Testa
Su territòriu de Santa Teresa de Gaddura chistit testimonia de s'atividade chi fiat su tzentru de s'economia de s'edade romana in cussos chirros: s'estratzione de su granitu. Resursa econòmica de importu, s'esertzìtziu de sas cavas at sinnadu sena remèdiu su marràrgiu in sos ispuntones prus ispantosos, essende serente a su mare cunsentiat mègius de imbarcare sas colunnas.